W 1237 r. pod wodzą mistrza krajowego Hermanna Balka Krzyżacy założyli na terenie dzisiejszego Elbląga swój gród i dali początek miastu. Pierwsza prowizoryczna świątynia stanęła pośrodku zakładanego miasta około 1240 roku. Poświęcono ją patronowi żeglarzy - św. Mikołajowi.
Pod koniec XIII wieku przybyło tak dużo ludności iż zaistniała potrzeba rozbudowy kościoła. Powstała wtedy trójnawowa halowa świątynia z portalami w nawach bocznych. W pełni rozkwitu gotyku, przebudowano kościół nadając mu wygląd bazyliki, a następne przebudowy dały wygląd późnogotyckiej świątyni halowej zwieńczonej sklepieniem gwieździstym. Wspaniałość architektury i wyposażenia kościoła była wynikiem zaangażowania rady miasta, która przeznaczała potrzebne sumy na działania budowlane i artystyczne.
Z pierwszych dziesięcioleci świątyni zachowała się chrzcielnica gotlandzka, która zastąpiona została w 1387 r. dziełem odlewnika w brązie, z ikonografią Bożego Narodzenia, figura Chrystusa ukrzyżowanego wraz z figurami Matki Boskiej i św. Jana, drewniane figury 12 Apostołów, wielka gotycka rzeźba św. Mikołaja oraz późnogotyckie ołtarze przeniesione z innych kościołów Elbląga (ołtarze Trzech Króli, NMP, flisaków), płyta nagrobna mieszczanina dobroczyńcy Johannesa Grölle z roku 1355, która przez kilkaset lat służyła jako mensa ołtarzowa, zachował się imponujący ze względu na wielkość i kunszt wykonania świecznik wiszący. Część zbiorów znajduje się w kościele, a część jest przechowywana w tutejszym muzeum jako destrukty
Kesz znajduje się w pobliżu kamiennego krzyża (pamiątka misji świętej w Elblągu, 1949) będącego po prawej stronie katedry (stojąc plecami do głównego wejścia).
POWODZENIA!