„Ku chwale wyryć im wiersze,
z kamienia wznieść im kolumny”
                       Z. Culk

Do założenia kesza dedykowanego 30 dywizji piechoty, skłoniła mnie opowieść o pierwszych dniach września 1939r. w Żyrardowie. 

W mieście nie toczyły się poważnie walki. Były to raczej potyczki prowadzone przez jednostki wycofujące się tędy z okolic Mszczonowa i Puszczy Mariańskiej. Tędy 30 DP szła przez Wiskitki i Błonie do twierdzy Modlin. Mimo, że Niemcy opanowali Żyrardów 12 września, to jeszcze przed tą datą oddziały maszerujące przez miasto, były ostrzeliwane z budynków wzdłuż ulicy 1-go Maja. Jak pokazały następne dni - Niemcy mieli tu dobrze zorganizowaną V Kolumnę.

A oto historia, o której wspomniałem na początku.

 Kilkanaście dni po wybuchu wojny dwóch chłopaków pasących krowy, przyglądało się zbliżającym się drogą Niemcom. Traf chciał, że z drugiej strony pojawiło się dwóch polskich żołnierzy. Jeden z chłopców krzyknął:

- Chowajcie się! Niemcy idą!

Tamci - początkowo zaskoczeni – schowali się w kukurydzy. Ale Niemcy ich zauważyli. Podeszli do miejsca, gdzie zniknęli żołnierze i prowadzący krzyknął:

- Wychodźcie, bo będziemy strzelać!

Zawołał to po polsku. Po chwili nasi wyszli z ukrycia z rękami podniesionymi do góry. Niemiec kazał im podejść i oddać broń. Z odebranych karabinów wyjął zamki, wyrzucił je w pole, a broń cisnął na ziemię.

- Wojna skończona. Wracajcie do domu - powiedział do jeńców.

- Jak mamy wracać? My z Białorusi.

 W taki sposób wojenna zawierucha zetknęła ze sobą w Kozłowicach Polaka prawdopodobnie z Mazur z Polakami prawdopodobnie z okolic Brześcia, Kobrynia lub Pińska – tam stacjonowały pułki 30 DP.

 Współrzędne wskazują na żołnierskie kwatery na żyrardowskim cmentarzu. Mimo, że spoczywają tam żołnierze zmarli w tutejszym szpitalu, a nie ci którzy polegli w walce, to tylko jeden grób ma tabliczkę z nazwiskiem.

- Idź tam gdzie prowadzą koordynaty.

- Rozejrzyj się za danymi do współrzędnych kesza. Dla Ciebie istotne są tylko elementy: 36, 45, 53, 68, 73, 98 (ale nie pamiętam teraz w jakiej kolejności - musisz zajrzeć do Wiki i na pewno wylukasz).

- Kiedy już to poukładasz, użyj tabeli 30DP, żeby po kolei uzupełnić zapis:

N 52° 02.???     E 20° 26.???

- Kesz jest pod pierwszą z brzegu (co nie znaczy „pierwszą lepszą”) płytą chodnikową – dlatego weź coś do podważenia (tylko dlatego w atrybutach jest łopatka), dłońmi może być trudno, choć pewnie by się udało. Nie wykopuj – odkręć i wyjmij.

 Jako, że fanty mają charakter militarno-historyczno-kolekcjonerski, proszę o wkładanie takich właśnie rzeczy i oczywiście Opencaching’owych gadżetów. Wśród „skarbów” znajdziecie oryginalne wrześniowe drobiazgi.

26/01/2011

Żeby umożliwić rozwiązanie quizu przed ekranem, wrzuciłem na YouTube filmik, pokazujący fragment cmentarza wymieniony w zagadce.

http://www.youtube.com/watch?v=Xyoh1A1zE6M

Tabela 30 DP

0 - 0gepq

1 - 1ąsun

2 - 2łwóy

3 - 3aodź

4 - 4bch

5 - 5itr

6 - 6ćkx

7 - 7żfj

8 - 8lśv

9 - 9mzę