Dodatkowe atrybuty skrzynki

W trakcie II wojny światowej VI Obwód AK Praga był jednym z silniejszych i najlepiej uzbrojonych w Warszawie. Działało tu wiele oddziałów w tym Batalion Saperów Praskich, zwany od pseudonimu dowódcy por. (później kpt.) Józefa Pszennego, batalionem Chwackiego. Jednostka ta została utworzona w 1940 roku. Następnie wydzielono w niej stałe patrole minerskie, a ostatecznie przekształcono ją w jeden z oddziałów dyspozycyjnych Kedywu.

Grupa ta często brała udział w akcjach poza granicami ówczesnej Warszawy i w gościnnych występach na lewym brzegu Wisły, natomiast dość rzadko zdażały sią akcje na Pradze. Tym ciekawsza jest walka stoczona z Niemcami 22 października 1943 w rejonie ulicy Targowej.

Akcja ta została podjęta w ramach walki z nasilającym się terrorem niemieckim wobec cywilów, polegającym na łapankach i masowych egzekucjach. Dowództwo AK postanowiło zapolować na niemieckich policjantów z Orpo, którzy najczęściej przeprowadzali tego typu akcje. W tym celu od dnia 20 października, w kilku miejscach w Warszawie, gdzie najczęściej przejeżdżały samochody Orpo rozstawiono dobrze uzbrojone i wyszkolone patrole dywersyjne. Pierwszymi rezultatami tej akcji były dwie walki stoczone tego samego dnia na Nowym Świecie i właśnie na Targowej przez grupy bojowe z batalionu Chwackiego.

Praska grupa dywersyjna pod dowództwem ppor. Romana Polkowskiego ps. Sternik, od 8.30 czaiła się na Niemców w okolicy Bazaru Różyckiego. Po dwóch godzinach dalsze czekanie stawało się niebezpieczne, więc dowódca postanowił zaatakować zmianę warty przed praskim dowództwem odcinkowym Schupo przy Targowej 15. Oddział podzielił się na trzy sekcje, które obsadziły okolicę. Jeden z żołnierzy Jerzy Wiśniewski zajął eksponowane stanowisko na chodniku, pośrodku jezdni, przy przystanku tramwajowym. Do zmiany warty pozostała godzina.

Niestety ziścił się czarny scenariusz i w trakcie oczekiwania część grupy została zdekonspirowana. Do wartowni niemieckiej wszedł jakiś cywil i po chwili wybiegł stamtąd z niemieckim oficerem, który z pistoletem w ręku zażądał od Jerzego Wiśniewskiego dokumentów. Aby ratować sytuację, dowódca wydał rozkaz zastrzelenia oficera, zanim ten zabije akowca. Niestety strzały padły jednocześnie. W tym momencie od strony Brzeskiej, na Kijowską wjechały zaalarmowane samochody policyjne, które celnie obrzucono granatami, zapalając pierwszy z nich. Od strony Dworca Wileńskiego podjechał z kolei tramwaj, z którego wysypali się bahnschutze i esesmani. Polacy ostrzelali ich z pistoletu maszynowego, równocześnie rzucając granaty w wartownię. Przydusiwszy Niemców do ziemi dywersanci zaczęli się wycofywać, ze względu na przewagę przeciwnika. Jedna grupa udała się Kijowską, Brzeską i Ząbkowską na Targówek. Drugi oddział przebijał się trudniejszą drogą przez ulicę Marcinkowskiego, gdzie trafił na niemieckich żołnierzy, do Jagielońskiej. Na rogu z Floriańską trafił na na szczęście nieuzbrojoną kompanię Szupo, którą ostrzelano i brukową dotarł ponownie do Targowej, gdzie żołnierze rozproszyli się. Mimo następującej łapanki Niemcom nie udało się ująć nikogo z uczestników akcji, a ich straty wyniosły minimum kilku zabitych i rannych, przy jednym zabitym ze strony polskiej.

Skrzynkę umieściłem na kamienicy Targowa 15. Sam budynek jest bardzo ciekawy i więcej można o nim poczytać tutaj. Cache to małe zakręcane pudełko. Proszę podejmować je bardzo ostrożnie bo okolica ruchliwa. Skrzynka jest częścią cache Akcje zbrojne podziemnej Warszawy.