„Ku chwale wyryć im wiersze,
z kamienia wznieść im kolumny”
Z. Culk
Do założenia kesza dedykowanego 30 dywizji piechoty, skłoniła mnie opowieść o pierwszych dniach września 1939r. w Żyrardowie.
W mieście nie toczyły się poważnie walki. Były to raczej potyczki prowadzone przez jednostki wycofujące się tędy z okolic Mszczonowa i Puszczy Mariańskiej. Tędy 30 DP szła przez Wiskitki i Błonie do twierdzy Modlin. Mimo, że Niemcy opanowali Żyrardów 12 września, to jeszcze przed tą datą oddziały maszerujące przez miasto, były ostrzeliwane z budynków wzdłuż ulicy 1-go Maja. Jak pokazały następne dni - Niemcy mieli tu dobrze zorganizowaną V Kolumnę.
A oto historia, o której wspomniałem na początku.
Kilkanaście dni po wybuchu wojny dwóch chłopaków pasących krowy, przyglądało się zbliżającym się drogą Niemcom. Traf chciał, że z drugiej strony pojawiło się dwóch polskich żołnierzy. Jeden z chłopców krzyknął:
- Chowajcie się! Niemcy idą!
Tamci - początkowo zaskoczeni – schowali się w kukurydzy. Ale Niemcy ich zauważyli. Podeszli do miejsca, gdzie zniknęli żołnierze i prowadzący krzyknął:
- Wychodźcie, bo będziemy strzelać!
Zawołał to po polsku. Po chwili nasi wyszli z ukrycia z rękami podniesionymi do góry. Niemiec kazał im podejść i oddać broń. Z odebranych karabinów wyjął zamki, wyrzucił je w pole, a broń cisnął na ziemię.
- Wojna skończona. Wracajcie do domu - powiedział do jeńców.
- Jak mamy wracać? My z Białorusi.
W taki sposób wojenna zawierucha zetknęła ze sobą w Kozłowicach Polaka prawdopodobnie z Mazur z Polakami prawdopodobnie z okolic Brześcia, Kobrynia lub Pińska – tam stacjonowały pułki 30 DP.
Współrzędne wskazują na żołnierskie kwatery na żyrardowskim cmentarzu. Mimo, że spoczywają tam żołnierze zmarli w tutejszym szpitalu, a nie ci którzy polegli w walce, to tylko jeden grób ma tabliczkę z nazwiskiem.
- Idź tam gdzie prowadzą koordynaty.
- Rozejrzyj się za danymi do współrzędnych kesza. Dla Ciebie istotne są tylko elementy: 36, 45, 53, 68, 73, 98 (ale nie pamiętam teraz w jakiej kolejności - musisz zajrzeć do Wiki i na pewno wylukasz).
- Kiedy już to poukładasz, użyj tabeli 30DP, żeby po kolei uzupełnić zapis:
N 52° 02.??? E 20° 26.???
- Kesz jest pod pierwszą z brzegu (co nie znaczy „pierwszą lepszą”) płytą chodnikową – dlatego weź coś do podważenia (tylko dlatego w atrybutach jest łopatka), dłońmi może być trudno, choć pewnie by się udało. Nie wykopuj – odkręć i wyjmij.
Jako, że fanty mają charakter militarno-historyczno-kolekcjonerski, proszę o wkładanie takich właśnie rzeczy i oczywiście Opencaching’owych gadżetów. Wśród „skarbów” znajdziecie oryginalne wrześniowe drobiazgi.
26/01/2011
Żeby umożliwić rozwiązanie quizu przed ekranem, wrzuciłem na YouTube filmik, pokazujący fragment cmentarza wymieniony w zagadce.
http://www.youtube.com/watch?v=Xyoh1A1zE6M
Tabela 30 DP
0 - 0gepq
1 - 1ąsun
2 - 2łwóy
3 - 3aodź
4 - 4bch
5 - 5itr
6 - 6ćkx
7 - 7żfj
8 - 8lśv
9 - 9mzę