[...] Tartak założony został w roku 1878 przez braci Rudolfa i Louisa Raphaelsohnów. Unikalna jest nie tylko konstrukcja budynku. To ostatni taki obiekt fabryczny zachowany w Olsztynie i zarazem ostatni ślad po XIX-wiecznej dzielnicy przemysłowej nad Łyną. Kiedyś znajdowały się tam też browary, wytwórnie maszyn, fabryka mydła, potem w tym miejscu powstały gazownia i zajezdnia trolejbusowa. [...] (Źródło: Olsztyn.gazeta.pl)
[...] Firma braci Rudolfa i Louisa Raphaelsohn założona została w 1878. Należały do nich na przełomie wieków dwa tartaki: położony naprzeciwko starostwa, przy dzisiejszej ul. Knosały oraz nie istniejący już przy obecnej ul. Pstrowskiego. Zabudowania firmy położone między pomiędzy parcelą gazowni i tartaku Orłowskiego składały się z otoczonego placami składowymi, ryglowego budynku fabrycznego z wysokim kominem. Przed wschodnim szczytem fabryki wykopany był połączony z Łyną basen, z którego wyciągano dostarczane rzeką drewno. Firma prowadziła również handel węglem. Do posesji należał zwrócony frontem w stronę Willi Beyera budynek administracyjno - biurowy, w późniejszym okresie przebudowany na siedzibę Miejskich Zakładów Komunikacyjnych (Knosały 5/6 - obecnie bezceremonialnie przerabiany na hotel) oraz położony obok niego, przy wjeździe na teren zakładu, parterowy budynek mieszkalny nr 3 (nie istniejący). Kupiec drzewny i fabrykant Rudolf Raphaelsohn zaliczał się do najbardziej szanowanych obywateli Olsztyna. Kilka lat pełnił funkcję radnego. Zmarł w 1902 r. [...] (Źródło- olsztyn.pamiątki.pl)
[...]Zajezdnia przy ul. Knosały powstała w roku 1939, kiedy w Olsztynie wprowadzono nowy rodzaj komunikacji miejskiej - trolejbusy. Jednokondygnacyjny, wolnostojący, halowy budynek na rzucie prostokąta o bokach ok. 18 x 25 m, posiadał pierwotnie elewacje z czerwonej cegły. Obecnie jest otynkowany, zaś od strony północnej przylegają do niego wzniesione w czasach powojennych przybudówki. Obiekt posiada po cztery bramy wjazdowe na osi wschód – zachód, w części z zachowanymi oryginalnymi dwuskrzydłowymi drewnianymi wrotami oraz dawną stolarkę okienną w oknach od strony południowej. W sąsiedztwie budynku zachowały się dwa oryginalne żelbetowe słupy trakcji elektrycznej. Jako jedyna z zajezdni miejskiej trakcji elektrycznej zajezdnia trolejbusowa w 1945 r. nie została zniszczona przez Rosjan. Eksploatowana była do końca lipca 1971 roku, kiedy to trolejbusy - eksploatowane po wojnie od grudnia 1946 - wycofano ostatecznie z ulic Olsztyna. [...] (Źródło: Olsztyn24)
[...] Tartak Raphaelsohnów pamięta burzliwy wiek żelaza i pary, czasy niezwykle szybkiego rozwoju i przemian naszego miasta. Jest on nie tylko ostatnim już reliktem przemysłowej dzielnicy nad Łyną, lecz również ostatnim tej wielkości zabytkowym obiektem fabrycznym w Olsztynie. Należy przy tym do pięknych i rzadkich dziś przykładów ceglanego budownictwa ryglowego. Schowany w podwórzu Miejskich Zakładów Komunikacyjnych przetrwał zapomniany przez wszystkich. Upływ czasu niewiele mu zaszkodził. Być może zniknął by po cichu, szybko i niezauważalnie, jak kiedyś zajezdnia tramwajowa, gdyby ktoś nie przypomniał o jego istnieniu. Od planowanej przez miasto rozbiórki uchronił go sprzeciw miłośników zabytków i mieszkańców Olsztyna, nagłośnienie sprawy przez media oraz wniosek o wpisanie do rejestru zabytków, z jakim w sierpniu 2007 wystąpiło stowarzyszenie Sadyba. [...] (Źródło- olsztyn.pamiątki.pl)
Kesz to mininiemagnetyk z logiem schowany na terenie bylego tartaku Raphaelsonów- Współrzędne z dokładnością 11m. Koniecznie weź coś do pisania, nie próbuj jednak dokonywać wpisu resztkami cegieł z tartaku ;)
Uwaga- Brama główna zamykana po godzinach urzędowania wydziału komunikacji, który obecnie znajduje się na terenie byłej zajezdni autobusowej / tartaku. Wejście w okolice kesza jest jednak możliwe.
Proszę o wjątkowo ostrożne zdejmowanie i staranne odkładanie (zaklinowanie) kesza tak aby nie ześlizgnął się w ciężko dostępne lub niedostępne miejsca.
Podjęcie kesza nie wymaga wyjmowania / przesuwania / rozłupywania jakichkolwiek cegieł- proszę o nienaruszanie konstrukcji budynku.
Linkownia:
http://olsztyn.gazeta.pl/olsztyn/1,48726,6072460,Stary_tartak_nad_Lyna_dobry_na_muzeum.html
http://www.olsztyn24.com/print.php?id=5105