Pierwszy emisariusz wysłany do kraju od czasu rozpoczęcia wojny na Zachodzie i przez Kapsztad, Kair, Belgrad, Budapeszt i Kraków dotarł 6 września 1940 do Warszawy. Używał wówczas nazwiska Emil Wielowiejski i pseudonimu "Maj".

Od jesieni 1942 był komendantem Kedywu KG AK pod pseudonimem "Nil". To on organizował całokształt akcji sabotażowych AK, czyli to wszystko, z czego kręci się dzisiaj filmy o konspiracji: wybuchy, zniszczenia, zamachy na hitlerowców.
W 1944 był komendantem tworzonej wówczas organizacji "Nie" i zastępcą gen. "Niedźwiadka", ostatniego Dowódcy Armii Krajowej, a po jej rozwiązaniu w styczniu 1945 i objęciu przez gen. Okulickiego komendy nad organizacją "Nie", pozostał jego zastępcą pełniąc jednocześnie funkcję komendanta Obszaru "Południe".
Emil Fieldorf znany jest z najbardziej zaciekłego sprzeciwu wobec wybuchu Powstania Warszawskiego. Kierowała nim w tym względzie troska o tych wszystkich młodych ludzi, którzy oddali życie w walce z Niemcami, podczas gdy za Wisłą czyhał kolejny okupant.

Aresztowany przez NKWD 7 III 1945 w Milanówku pod nazwiskiem Walenty Gdanicki i nierozpoznany (udawał handlarza tytoniu), został wywieziony wgłąb ZSRR. Tam osadzony w gułagu, ledwo przeżył.
W listopadzie 1947 powrócił do Polski. Na wypadek jego powrotu, władze komunistyczne ulokowały jego rodzinę w Łodzi - tu łatwo wykańczało się niebezpiecznych ludzi. Jego żona z dziećmi zamieszkała w miejscu wskazanym przez współrzędne, generał na wszelki wypadek zamieszkał u znajomej - pani Błociszewskiej.

W lutym 1948 generał Nil popełnił błąd - za namową "życzliwego" kolegi zgłosił się do RKU w celu zarejestrowania jako były oficer zawodowy. Wówczas podał swoje prawdziwe nazwisko...
Aresztowano go 10 XI 1950 w Łodzi na ul. Piotrkowskiej, w momencie gdy wychodził z gmachu Wojskowej Komendy Rejonowej.

Generała Armii Krajowej, jednego z najwybitniejszych dowódców polskiego podziemia sądzono z paragrafów dla "faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy i zdrajców Narodu Polskiego" i skazano "na karę śmierci, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na zawsze oraz przepadek całego mienia".
Jedyną dla niego szansą było pójście na współpracę z bezpieką. Generał mimo tortur niczego nie podpisał, nikogo nie wydał, z nikim nie współpracował.

Wyrok przez powieszenie wykonano 24 lutego 1953 o godz. 15:00 w więzieniu Warszawa I - Mokotów przy ul.Rakowieckiej.
Każdy żołnierz skazany na karę śmierci powinien być rozstrzelany; generała natomiast potraktowano jak pospolitego kryminalistę. Ciało Emila Fieldorfa potajemnie pochowano w nieznanym miejscu. W Alei Zasłużonych na Powązkach znajduje się tylko symboliczny grób.
Zupełnym przypadkiem jednak - jak na ironię - według najnowszych badań, ciało generała spoczywa podobno gdzieś w jego okolicach.

7 III 1989 Prokurator Generalny PRL zmienił prawomocne postanowienie o umorzeniu śledztwa w sprawie Augusta Emila Fieldorfa i przyjął, że podstawą umorzenia jest stwierdzenie, iż gen. Fieldorf: "nie popełnił zarzucanej mu zbrodni".

Polecam nowy film Ryszarda Bugajskiego "Generał Nil".

Odznaczony:
Krzyżem Walecznych czterokrotnie
Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari V klasy [1923]
Krzyżem Zasługi [1929]
Krzyżem Niepodległości [1932]
Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta [1937]

Gloria Victis

W miejscu współrzędnych znajduje się tablica pamiątkowa, mówiąca, że to tam mieszkał po wojnie generał Fieldorf, co niezupełnie się zgadza. Przy ul. Próchnika mieszkała jego żona i córki, sam generał przebywał niedaleko, u znajomej. Widocznie wyszedł z założenia, że najbezpieczniej ukrywać się niemal pod samą paszczą lwa...

Aby do niej dotrzeć, przeczytajmy umieszczony na tablicy pamiątkowej wiersz Zbigniewa Herberta. Składa się on z 12 wyrazów. Pierwsza litera każdego wyrazu oznacza dla nas cyfrę:

Zakodowane współrzędne miejsca ukrycia skrzynki są następujące:

42 78.163

23 56.452

przy czym

1 = pierwsza litera pierwszego wyrazu

2 = pierwsza litera drugiego wyrazu

3 = pierwsza litera trzeciego wyrazu itd...