Największy na świecie niekomercyjny serwis geocachingowy
GeoŚcieżki - skupiające wiele keszy
Ponad 1000 GeoŚcieżek w Polsce!
Pełne statystyki, GPXy, wszystko za darmo!
Powiadomienia mailem o nowych keszach i logach
Centrum Obsługi Geokeszera wybierane przez Społeczność
100% funkcjonalności dostępne bezpłatnie
Przyjazne zasady publikacji keszy
You have to be logged-in in order to perform operations on this cache.
stats
Show cache statistics
Schönwald - OP94S9
Kesz to typowy magnetyk czarny z logbookiem - BEZ DŁUGOPISU
Owner: K_K
Please log in to see the coordinates.
Altitude: m. ASL.
 Region: Poland > śląskie
Cache type: Traditional
Size: Micro
Status: Ready for Search
Date hidden: 08-02-2020
Date created: 08-02-2020
Date published: 08-02-2020
Last modification: 21-06-2020
19x Found
0x Not found
1 notes
watchers 1 watchers
53 visitors
12 x rated
Rated as: Good
In order to view coordinates and
the map of caches
you must be logged in
Cache attributes

Go geocaching with children  Accessible for disabled  Take something to write  Fixed by magnet 

Please read the Opencaching attributes article.
Description PL

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1263 roku. Wieś Schönwald była kolonią niemieckich osadników z Frankonii, sprowadzonych na Śląsk przez władający tym terenem (dokładniej: lasem) klasztor cysterski w Rudach. Mieszkańcy przez prawie 700 lat zachowali swoją odrębność kulturową, czemu sprzyjało m.in. zawieranie związków małżeńskich w ramach miejscowości, a nawet pomiędzy bliskimi krewnymi. Odrębność od sąsiadującej z Szywałdem większości polskiej wyrażała się własną, archaiczną gwarą wywodzącą się z dialektu języka średnio-wysoko-niemieckiego, odmiennym budownictwem i zwyczajami (m.in. bardzo ciekawe obrzędy weselne) oraz strojem – strój kobiecy noszony był na co dzień aż do końca funkcjonowania społeczności w 1945 roku. W Szywałdzie istniała wielowiekowa tradycja hafciarska. Od 1920 roku we wsi działała Schönwalder Stickstube – izba hafciarska której członkinie wykonały 17 tysięcy prac przeznaczonych na sprzedaż. Największą pracą hafciarska szywałdzianek była wykonana w 1944 roku kurtyna teatru miejskiego w Gliwicach, zniszczona przez Armię Czerwoną jeszcze przed spaleniem tego budynku.

Podczas Plebiscytu w 1921 roku ponad 99% mieszkańców Szywałdu opowiedziało się za przynależnością wsi do Niemiec. Po podziale Górnego Śląska w 1922 roku miejscowość pozostała w granicach Republiki Weimarskiej.

Szywałd do 1945 roku był regionalnym ewenementem kulturowym – jedyną w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym (Oberschlesisches Industriegebiet) autentyczną enklawą rzeczywiście niemieckiej społeczności wiejskiej (pozostałe obejmowały mieszczan i robotników, zazwyczaj przemieszane z ludnością polskojęzyczną). Sprzyjało to podejmowaniu od końca XIX wieku etnograficznych, historycznych i językowych badań naukowych[7] oraz ożywionemu kolekcjonerstwu muzealnemu (np. do 1945 roku Górnośląskie Muzeum Krajowe w Bytomiu posiadało w zbiorach komplet strojów i ozdób ludowych oraz reprezentatywną kolekcję sprzętów gospodarskich i rzemiosła ludowego, jak również pokaźną dokumentację zwyczajów mieszkańców Szywałdu – do dziś w Muzeum Górnośląskim zachowała się jedynie część dokumentacji fotograficznej szywałdzkich obyczajów ludowych). Unikalność świetnie zachowanej niemieckiej kultury szywałdzian często wykorzystywano w propagandzie narodowej Republiki Weimarskiej i III Rzeszy. Pomimo silnego konserwatyzmu kulturowego, szywałdzianie przejęli niektóre tradycje słowiańskich sąsiadów, np. otaczali kultem wizerunek częstochowskiej Czarnej Madonny, odbywając pielgrzymki do Sanktuarium Jasnogórskiego w Częstochowie.

W styczniu 1945 roku, tuż przed wkroczeniem do wsi Armii Czerwonej, administracja niemiecka zarządziła ewakuację ludności, początkowo do Austrii, a następnie do zachodniej części Niemiec, jednak część szywałdzian pozostała we wsi. Wojsko niemieckie wycofało się 24 stycznia 1945 roku. Wkraczająca w nocy z 26 na 27 stycznia 1945 roku do Szywałdu Armia Czerwona, podobnie jak w pobliskich Przyszowicach, zamordowała tu około 120 mieszkańców, w tym ks. Edgara Wolfa (pamiątką po tej tragedii jest symboliczny grób z 1996 na bojkowskim cmentarzu)[8]. Czerwonoarmiści dopuścili się też licznych aktów przemocy w stosunku do mieszkańców (gwałtów na kobietach, rabunków) i spaliła blisko sto budynków mieszkalnych. Pozostałą w Szywałdzie i wracającą z głębi Niemiec rdzenną ludność wysiedlono w trzech etapach: 16 października 1945 roku, w lipcu 1946 i maju 1947 roku. Spośród rodzimych mieszkańców na miejscu zdołały pozostać trzy młode kobiety, które wyszły za mąż za polskich osadników i w ten sposób uniknęły wysiedlenia.

Zaraz po przejęciu wsi przez władze polskie powrócono do spolszczonej fonetycznie formy Szywałd, używanej od dawna przez polskojęzycznych mieszkańców okolicznych wsi. Wieś została zasiedlona przez przesiedleńców z okolic Olkusza oraz ze wsi Załoźce (woj. tarnopolskie). Stosunki pomiędzy pozostającymi jeszcze na miejscu niemieckimi szywałdzianami a nowo przybyłymi przesiedleńcami (bojkowianami) były złe i doznawali oni od osadników wielu szykan.

Nowi mieszkańcy przejęli gospodarstwa po wysiedlonych szywałdzianach i odbudowali spalone przez Rosjan, rozpoczynając zupełnie nową epokę w dziejach wsi. Zmianę tę symbolicznie podkreśliła w 1946 roku zmiana nazwy Szywałdu na Bojków. W 1975 roku polski Bojków przyłączono do Gliwic.

 

 

Additional hints
You must be logged-in to see additional hints
Pictures
..
Log entries: Found 19x Not found 0x Note 1x All entries