600 lat Retkini

Do II wojny światowej Retkinia była podłódzką wsią, której istnienie potwierdzone jest od XIV wieku. Najstarsza pisana wzmianka o tej osadzie, nazywanej wówczas Retkiń, pochodzi z 1398 r., z dokumentu powołującego parafię św. Mateusza w Pabianicach. W XVI wieku nazwę zanotowano jako Rethynya. Aż do początku XIX w. była to niewielka osada, związana nie z Łodzią, a z pobliskimi Pabianicami, gdzie m.in. mieścił się kościół parafialny dla mieszkańców Retkini. Od późnego średniowiecza wieś wchodziła w skład Klucza Pabianickiego dóbr kapituły biskupiej z Krakowa, a administracyjnie wraz z Łodzią leżała w granicach województwa łęczyckiego.

Dzieje Retkini aż do końca XVIII w. znane są jedynie fragmentarycznie, jednak z niezbyt licznych istniejących dokumentów wynika, iż osada przechodziła koleje losu typowe dla innych miejscowości leżących na granicy Wielkopolski i Mazowsza, tj. na ziemi sieradzkiej i ziemi łęczyckiej. Pod koniec XV wieku dobra pabianickie znacznie zubożały, co było wynikiem dwukrotnego przejścia przez nie wojsk najemnych (w 1475 i 1479 r.)[11], jednak nie wiadomo do jakiego stopnia wydarzenia te dotknęły samą Retkinię. Wiadomo natomiast, iż w początku XVI w. liczba mieszkańców okolic Retkini znacząco spadła w wyniku kilku zaraz, jakie w owym czasie pustoszyły Polskę (źródła informują wręcz, że w pobliskich Chocianowiczach, czyli późniejszej Rudzie Pabianickiej, wymarli wszyscy kmiecie, a sama osada została porzucona).

W 1529 r. arcybiskup Jan Łaski zwolnił Retkinię z obowiązku płacenia dziesięciny na rzecz stołu arcybiskupiego przekazując wpływy z niej kolegiacie łaskiej. Na początku XVI wieku Retkinia była wsią należącą do kapituły krakowskiej i dawała jedynie plebanowi za kolędę po groszu od domu. W historycznych dokumentach podatkowych zachowały się ponadto informacje z lat 1552-1576. Według zapisów zaczerpniętych z regestów podatkowych powiatu brzezińskiego grunty retkińskie zajmowały obszar 12 łanów, zaś samą osadę zamieszkiwało 5 zagrodników, 24 kmieci i 1 komornik. We wsi znajdowała się wówczas karczma oraz młyn. Wiek XVI był okresem znacznego rozwoju dóbr pabianickich, jednak wojny które dotknęły Rzeczpospolitą Obojga Narodów w wieku XVII przyniosły ze sobą rabunki wrogich wojsk i kryzys gospodarczy, który dotknął również ziemie włości pabianickiej, w tym Retkini.