keram58

W tym roku mija 75 lat od wybuchu Powstania Warszawskiego i z tej okazji chcemy Was zaprosić do prześledzenia jego przebiegu na kartkach kalendarza i podejmowania keszy związanych z wydarzeniami tamtych krwawych dni. Powstanie trwało 63 dni, ale my zaczynamy 5 dni przed jego wybuchem, a zakończymy kalendarium dwa dni po upadku Powstania. Ostatniego dnia skrzynki połączone zostaną w geościeżkę.

Kartki są opracowaniem własnym, a przy ich opracowaniu korzystano z materiałów: Kartki z kalendarza - Muzeum Powstania Warszawskiego, Stowarzyszenia Pamięci Powstania Warszawskiego 1944 - Kalendarium Powstania, które opracował Pana Maciej Janaszek-Seydlitz a także wydawnictw Powstanie ’44 autor Norman Davies, Przewodnik po powstańczej Warszawie autor Jerzy S. Majewski i Tomasz Urzykowski.

Pomysłodawcą cyklu jest Elvis7, który podzielił się rok temu pomysłem podczas eventu na Bemowie.

Miejsca ukrycia poszczególnych skrzynek mają związek z wydarzeniami powstańczymi, lecz czasami będą odbiegać od miejsc opisanych na kartce.

Batalion „Żubr” to chyba najliczniejsza i najmniej znana formacja II Obwodu AK „Żywiciel”. Batalion został sformowany 28.07.1944 r. Jego szlak bojowy w PW wiódł przez Bielany, Puszczę Kampinoską i Marymont.

2 sierpnia w czasie odwrotu batalionu do Puszczy Kampinoskiej zostaje zdziesiątkowana pod Boernerowem kompania dowodzona przez ppor. rez. Jerzego Terczyńskiego ps. „Starża”, ginie ponad 70 żołnierzy.

Batalion wraca na Marymont już 2 sierpnia i bierze udział w odparciu ataków niemieckich w rejonie ul. Zdobycz Robotnicza (ul. Żeromskiego). Atak został odparty, a batalion ponownie wycofuje się do Puszczy Kampinoskiej, skąd wraca w połowie sierpnia dozbrojony i wyposażony zajmując pozycje w gmachu Straży Pożarnej na rogu ul. Słowackiego i ul. Potockiej.

Cześć żołnierzy batalionu bierze udział w ataku na Dworzec Gdański w dniach 20 i 21 sierpnia. 27 sierpnia przeprowadza udany atak na szkołę przy ul. Konwiktorskiej oraz Szkołę Gazową przy ul. Gdańskiej. Natomiast 28 sierpnia część kompani ppor. Jerzego Zdrodowskiego ps. „Kwarciany” zdobywa olejarnię przy ul. Kolektorskiej, którą utrzymuje do 14 września. Batalion walczy do kapitulacji Żoliborza w dniu 30 września.

Na ścianie kamienicy przy ul. Gdańskiej 2 znajduje się tablica o treści:

Z okien narożnika tego domu

14 września 1944 r. dwaj żołnierze batalionu AK „Żubr”

plut. podch. Jan Ogulewicz, ps. „Boy”

i kpr. podch. Jerzy Harald, ps. „Obwieś”

powstrzymali oddziały hitlerowskie,

nie pozwalając zająć osiedla przy ul. Gdańskiej 2.

Ich odwaga i determinacja uratowała mieszkańców

przed wymordowaniem.

W uznaniu zasług bojowych, obaj odznaczeni zostali

krzyżami Orderu Wojennego Virtuti Militari.

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI.

Niedawno pod tą tabliczka dołożono kolejną o treści:

W walce brał także udział kpr. Bogdan Bogdański „Walery”

odznaczony Krzyżem Walecznym, Krzyżem Powstańczym i Krzyżem Partyzanckim.

Na ścianie kościoła pw. Matki Boskiej Królowej Polski przy ul. Gdańskiej znajduje się piękna i jakże symboliczna tablica dedykowana żołnierzom Batalionu „Żubr”.

Nie zapomniano o nich także w Puszczy Kampinoskiej. W ścianę kościoła pod wezwaniem Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny na Wierszach wmurowano tablicę im dedykowaną.

Okolica ukrycia skrzynki związana jest z innym mało znanym cichym bohaterem. Był nim ks. Zygmunt Trószyński. Urodził się w roku 1887 na Marymoncie i tu był pierwszym proboszczem parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski. Dobroczynność była jego żywiołem. Organizował jadłodajnie dla ubogich, przedszkola, dożywianie dzieci, a w roku 1928 powołał parafialne koło Caritasu. W trudnym okresie wojennym nadal pomagał ubogim i potrzebującym. Zaangażował się jednocześnie w działalność w ruchu oporu. W roku 1940 wstąpił do ZWZ, przekształconego potem w AK. Od czerwca 1940 był kapelanem oddziału kobiecego łączności i sanitariuszek „Sadownik”, który znany jest z późniejszego okresu jako „Żywiciel”. Ks. Z. Trószyński używał ps. „Alkazar”. W czasie okupacji uratował wiele żydowskich dzieci, wydawał fałszywe metryki, ukrywał na plebanii, lokował u zakonnic lub w rodzinach zaufanych parafian, dając pieniądze na ich utrzymanie.

Po godzenie „W” pełnił posługę naczelnego kapelana Obwodu „Żywiciel”. Na Marymont wrócił już 18 stycznia 1945 r. Niezwłocznie zaczął organizować garkuchnię, bursę dla sierot i naprawiał zrujnowany kościół „na Górce”, w którym 11 lutego odprawił pierwszą mszę. Został aresztowany w styczniu 1949 r. Osadzony i skazany na 6 lat więzienia za „działalności antypaństwowej w grupie AK i wznowienie działalności”. Wrócił na Marymont w roku 1953, ale jako skazany nie miał prawa sprawowania funkcji kościelnych. Oczyszczony z zarzutów i zrehabilitowany w roku 1956. Powraca jako wikary na Marymont. Umiera w Otwocku w roku 1965. Taki zwykły (lecz niezwykły), cichy bohater tamtych ciężkich dni. (na podst. wydawnictwa Parafia Rzymskokatolicka Matki Bożej Królowej Polski Warszawa Marymont, Zgromadzenie Księży Marianów – autor ks. Marcin Jurak MIC).

Na zewnętrznych ścianach kościoła znajdziecie szereg tablic z którymi warto się zapoznać.

Skrzynka została ukryta na terenie przykościelnym za zgodą proboszcza tutejszej parafii ks. Marcina Juraka, któremu serdecznie dziękuję za rozmowę i pomoc.

Skrzynkę dedykuję bezimiennym bohaterom tamtych dni.

To jak długo skrzynki przetrwają zależy od nas, tak więc podejmujemy dyskretnie i odkładamy podobnie, a do tego obchodzimy się ze skrzynkami jakby to był nasz własny kesz, wtedy inni będą mieli okazje też go odnaleźć w stanie, który może cieszyć oko.