PGR Lipowiec

Opuszczona wieś przy Węgierskim Trakcie

O miejscu:

Lipowiec to nieistniejąca dziś wieś położona przy drodze prowadzącej z Jaślisk do granicy, w dolinie potoku Bielcza. Ta zabudowana jeszcze w połowie lat 40-tych ponad 100 gospodarstwami wieś, poza kilkoma budynkami i niszczejącym PGR-em, jest całkowicie pusta a o jej świetności świadczą nietrudne do odnalezienia ślady historii (miejsca po cerkwi, cmentarze, krzyże i kapliczki przydrożne). W przeciwieństwie do wielu beskidzkich wsi, w tym przypadku nie trudno rozszyfrować pochodzenie nazwy wsi. W czasach lokowania Lipowca, okolicę porastały dorodne lipy.

Pierwsza wzmianka o nieistniejącej już dziś wsi Lipowiec, pochodzi z 1527 roku. Według spisu, w 1785 roku we wsi mieszkało już 330 mieszkańców w tym 5 Żydów i 5 katolików a teren, który zajmowała to około 360 hektarów. W 1880 roku w Lipowcu mieszkało już 556 grekokatolików. Miejscowi gospodarzyli już na powierzchni prawie 940 hektarów, ziemie biskupie zajmowała 340 hektarów a uposażenie cerkwi wynosiło 42 hektary. Lipowiec się ciągle rozrastał, w 1900 roku zamieszkiwało go już 637 mieszkańców (w tym 14 Żydów) a na terenie wsi stało już 110 gospodarstw. Tragiczne skutki dla wsi przyniosła I-sza wojna światowa. Terenem zaciekłych walk pomiędzy wojskami rosyjskimi a austriackimi była pobliska góra Kamień. O wieś walczono kilkakrotnie, kilkakrotnie przechodziła ona również "z rąk do rąk". Wynikiem walk spłonęła zabudowa 1/3 wsi. 

Przed samą II wojną światową mieszkało tutaj około 650 osób, było około 124 gospodarstw. Większość mieszkańców Lipowca wyjechała już w 1945 roku do Związku Radzieckiego, pozostałe 112 osób wysiedlono w ramach akcji "Wisła" na Ziemie Odzyskane. Resztę domostw, po wysiedleniu i opuszczeniu Lipowca przez mieszkańców, spaliła przechodząca przez okoliczne wzgórza sotnia UPA dowodzona przez "Chrina". W 1952 roku rozpoczęto na terenie wsi budowę PGR-u. Państwowe Gospodarstwo Rolne prowadząc "agresywną" gospodarkę rolną przejęło tereny wsi pod uprawę, którą prowadzili głównie więźniowie pobliskich zakładów karnych. Ostatecznie PGR upadł na początku lat 90.

Źródło: beskid-niski.pl

O skrzynce:

Patent ukryty bezpośrednio na terenie PGRu przy budynku dawnego chlewu. Proszę uważać na osoby postronne.

Od dnia 10.06..2025 zmieniono koordynaty kesza i wykonano pełny serwis wraz z delikatną zmianą nazwy kesza. Z powodu, że teren byłego PGRu jest w rękach prywatnych, skrzynka przemieszczona w miejsce ogólnodostępne.