Mieszkańcy gminy Wronki kojarzą na ogół nazwę Bielawy jako zwyczajową nazwę określającą wycinek puszczy w okolicach wsi Jasionna, przy skrzyżowaniu leśnej drogi z szosą do Rzecina. Mało kto dziś pamięta, że jeszcze sto lat temu Bielawy były dużą wsią puszczańska, przewyższającą rozmiarami wiele sąsiednich wiosek.
Historia wsi Bielawy sięga 1247 roku, gdy podobna nawa pojawia się w dokumencie Władysława Łokietka, nie jest jednak pewne czy chodzi dokładnie o tą wieś. Pewne jest natomiast, że w 1747 roku zostało w jej miejscu założona osada olenderska. Jej nazwę wywodzi się od słowa bielawa określającego błotniste łąki, torfowiska i mokradła, których w puszczy nie brakuje. Przez większą część istnienia wieś była jednak znana jako Neuwalden (z niemieckiego Nowy Las) a zamieszkiwali ją zarówno Polacy jak i Niemcy.
Wg niemieckich roczników statystycznych NeuWalden w 1845 roku liczyło 14 domów i 146 mieszkańców, w 1880 21 domów i 243 mieszkańców a w 1929 173 mieszkańców. Przed pierwszą wojną światową we wsi działała szkoła powszechna, gospoda i mały tartak.
Właśnie pierwsza wojna światowa przyniosła pierwsze uszczerbki dla liczebności mieszkańców wsi, część Niemców zdecydowała się wyjechać z Polski, po wojnie zamknięto też szkołę (a dzieci przeniesiono do szkoły w pobliskiej Jasionnej).
W czasie drugiej wojny światowej, na skutek polityki okupanta niemieckich mieszkańców przesiedlono, często wbrew ich woli, na lepsze ziemie po południowej stronie Warty a w ich miejsce przybyli Polacy wypędzeni ze swoich domostw. Jednocześnie Niemcy prowadzili politykę zalesiania terenów obecnej puszczy i zwiększania ilości dzikiej zwierzyny, która niszczyła pola.
Po wojnie przesiedleńcy wrócili do swoich domów, Niemcy uciekli przed Armią Czerwoną i wieś zaczęła wymierać, czemu towarzyszyło wykupywanie ziemi i domów pod zalesienia. Ostatni mieszkańcy zmarli w 1968 roku i wieś pochłonęła puszcza.
Dziś możemy ciągle odnaleźć czytelne ślady jej istnienia: stary cmentarz ewangelicki, plac przy tartaku (dziś parking leśny) a także liczne fundamenty domów wzdłuż leśnej drogi, kiedyś głównej drogi wsi będącej częścią traktu do Wronek. Pomiędzy fundamentami można znaleźć wiele drzew, które pamiętają czasy świetności wsi a dziś zupełnie nie pasują do obecnego oblicza puszczy Noteckiej.
Skrzynka w rozmiarze mała zawiera logbook, specjalne certyfikaty dla pierwszych znalazców i zwykłe dla kolejnych, ołówek i kilka fantów na wymianę. Ukryła się na terenie byłej wsi, niedaleko od parkingu. Zachęcam jednak do spaceru wgłąb lasu i do odkrywania pozostałości zabudowań. Dodatkowe kordy wskazują pozostałości cmentarza ewangelickiego.
Symbool | Soort | Coördinaten | Beschrijving |
---|---|---|---|
Parkeerplaats | --- | Tu możesz zostawić keszowóz | |
Interessante plek | --- | Cmentarz ewangelicki |