Zdobywając część ścieżki "Nieśmiertelni 39", a dokładnie skrzynki położone wokół Puszczy Kampinoskiej, nie mogłem odpuścić sobie przyjemności odbicia trochę w bok, a w zasadzie na drugą stronę Wisły. Celem stał się kościół w Czerwińsku. Zdziwiło mnie, że ta świątynia z XIIw., która zachowała elementy romańskie nie ma swojej skrzynki. To znaczy były, ale są zarchiwizowane. Czas naprawić to niedopatrzenie.

  O kościele p.w. Zwiastowania NMP bez problemu znajdziecie informacje w internecie. Myślę że jednak warto i tutaj przytoczyć najważniejsze fakty. I tak jak wspomniałem pochodzi z XIIw. i jest jednym z nielicznych przykładów sztuki romańskiej w Polsce. Oczywiście był potem przebudowywany, dodawano nowe wyposażenie, ale zachowała się część elementów z najstarszej epoki architektonicznej w Polsce. Kościół zbudowany został z ciosów granitowych. Od zachodu kościół został zwieńczony dwoma wieżami. Już w epoce gotyku zaszły pierwsze poważne zmiany. Dobudowano zakrystię, trochę później kruchtę. Nie wchodząc w szczegóły, tu zamurowano, tam wyburzono i wnętrze się powiększyło. Przepraszam, ale sam musiałem siedzieć ze słownikiem architektury by połapać się w zmianach, więc nie będę zanudzał szczegółami.

  Kolejne duże zmiany to epoka baroku. Kolumny i filaru obudowano cegłą i otynkowano. Dobudowano chór i wzniesiono nową kruchtę. Powiększono okna, zaś nawy otrzymały nowe sklepienie kolebkowe z lunetami. Z pewnością mocno rozjaśniło to wnętrze. Od strony zachodniej dobudowano skarpy, czyli rodzaj filara który równoważy siły rozporowe.

  Moim zdaniem najcenniejszymi zabytkami są pozostałości romańskie, więc kilka słów o nich. Portal, który znajduje się w kruchcie. Został mocno zniszczony w czasie budowy chóru, a zrekonstruowany z ocalałych elementów został na początku XXw. Na głowicach kolumn przedstawiono walkę herosa ze smokiem oraz symbole żywiołu ognia i wody. Trzy archiwolty (tak w skrócie to te łuki nad drzwiami) są oryginalne, a jedna zrekonstruowana. Niestety nie zachował się tympanon i figurki apostołów w nadprożu. W portaliku bocznym zachowały się drzwi z czasów romańskich z kołatką. Tą ostatnią niestety tuż przed wojną ukradł niemiecki uczony.

  Drugim zachowanym elementem są fragmenty fresków. Jeden przedstawiał sąd ostateczny. Przez lata był ukryty ponad barokowym sklepieniem i odkryty w latach 50 XXw. Przeniesiono go do południowej kaplicy, gdzie można oglądać go do dziś. Drugi fresk na ścianie wschodniej to scenki ze Starego i Nowego Testamentu.

Źródło: Wikipedia

Skrzynka reaktywowana w nowym miejscu. Teraz to mikrus w słupie.