Brama Krakowska (także Wieża Dworzan, Brama Przedmieścia, Brama Czerska, Brama Bernardynów) – nieistniejąca obecnie brama w murach miejskich Warszawy, zlokalizowana przy Zamku Królewskim na obecnym placu Zamkowym. Pierwotnie w miejscu późniejszej Bramy Krakowskiej wzniesiono tzw. Wieżę Dworzan z bramą przy wylocie ulicy Bernardyńskiej, obecnej południowej pierzei placu Zamkowego. Bliżej w kierunku zamku i Wieży Grodzkiej znajdowała się starsza, kwadratowa wieża, tzw. Wieża Księcia Janusza Starszego. Wieża Dworzan stała od strony wjazdu od Ujazdowa i Czerska, wcześniejszych siedzib książąt mazowieckich, stąd znana jest także pod nazwą Brama Czerska. Wieża Dworzan zbudowana została w czasie pierwszej fazy budowy murów miejskich przed rokiem 1339 (odcinek od dzisiejszego placu Zamkowego do Wąskiego Dunaju). W pierwszej ćwierci XV wieku wzniesiono na odcinku tej wieży drugi ciąg murów, w tym czasie powstał też murowany gotycki most na przedbramiu, obecnie jedyny widoczny fragment dawnej bramy (zrekonstruowany w latach 80. XX wieku). W latach 1643–1644 wzniesiono przy niej Kolumnę Zygmunta. Brama ta odegrała pewną militarną rolę w czasie potopu szwedzkiego w trakcie kolejnych szturmów miasta. W trakcie drugiej okupacji, do której doszło po bitwie trzydniowej, została wysadzona przez Szwedów.

W końcu XVII wieku otrzymała szatę barokową i obrosła kamienicami, zasypano także fosę i most gotycki. Plac przed bramą nosił nazwę Czerskie Przedmieście, a od XV wieku Bernardyńskie Przedmieście, gdy powstał kościół św. Anny wraz z klasztorem bernardynów. Od XVI wieku plac ten znany jest jako Krakowskie Przedmieście. Brama została rozebrana w roku 1818. W wyniku zniszczeń zabudowy Warszawy w czasie II wojny światowej zrekonstruowano po wojnie przebieg murów miasta. Zarys bramy został uwidoczniony na bruku, podobnie jak i muru pomiędzy zamkiem a bramą.

Most Gotycki znajduje się w południowo-zachodniej części Placu Zamkowego, u wylotu ulicy Senatorskiej. Został on odkryty w 1977 roku podczas prac archeologicznych, które były prowadzone przy okazji odbudowy Zamku Królewskiego. Do użytku oddany został w 1983 roku. Tu ciekawy tekst nt. renowacji mostu (plik pdf. do pobrania)

Z miasta na teren zamkowy prowadziła u wylotu ul. Piwnej tzw. Brama Świętojańska. Nie wchodziła ona bezpośrednio w skład murów obronnych, ale śmiało można powiedzieć, że broniła Dwór przed zwykłym ludem. Usytuowana była na wprost bramy w wieży Zygmuntowskiej, pomiędzy budynkiem stajni i apteki królewskiej. Wybudowano ją z granitu w latach 1643-1644. Wysoki, zamknięty półkoliście przejazd dla wozów i karet ujmowały dwa hermowe pilastry, podtrzymujące trójkątny wyłamany naczółek, w którym mieścił się herb Rzeczypospolitej i Wazów. Zaprojektował ją nadworny architekt Władysława IV Constantino Tencalla. August II Mocny na zwieńczeniu tej bramy polecił umieścić wielkiego orła z rozpostartymi skrzydłami, a po jego bokach dwa globusy. Na początku XIX wieku, gdy burzono zabudowania Dziedzińca Przedniego, zburzono też Bramę Świętojańską.

Warto wybrać się na taras widokowy dzwonnicy kościoła pw. św. Anny. Bardzo dobrze stamtąd widać zarys murów i bramy na kostce brukowej, mury obronne oraz Wieżę Grodzką, a przy okazji można pobrać tam skrzyneczkę. Widoki warte wdrapania się po schodach :)

O keszu:

Kordy wskazują miejsce styku Bramy Krakowskiej i Mostu gotyckiego. Skrzynkę znajdziesz podstawiając wyliczone cyfry pod następujący wzór:

N52 14.ABC

E21 00.DAB

A cyfry wyliczysz udając się na krótki spacer wzdłuż murów:

- na tablicy Stowarzyszenia „Abstynencja”, znajdź „zagraniczną” datę. YZxx. Z-Y=A

- znajdź tablicę poświęconą pamięci Baonu „Gustaw”. Pierwsza cyfra pierwszego miesiąca z tablicy minus pierwsza cyfra drugiego miesiąca z tablicy to B

- na tablicy „Warszawianki” policz litery w jedynym tam nazwisku. Suma liter to C

- znajdź tablicę, na której wspomniany jest Canaletto. Największa powtarzająca się tam cyfra to D

 UWAGA!!!  W tej skrzynce może się znajdować literko-cyferka niezbędna do odszukania finału. Nie zapomnij jej spisać!!

 Zachowaj szczególną ostrożność. Proszę nie spal miejscówki!!!