Pomnik Małego Powstańca na warszawskiej ulice Podwale to symbol pamięci o najmłodszych uczestnikach Powstania Warszawskiego.
Rzeźba przedstawia nastoletniego chłopca w zdobycznym hełmie z biało-czerwoną opaską, w zbyt dużych butach i przewieszonym przez pierś niemieckim pistoletem maszynowym MP-40.
Mały powstaniec jest niewątpliwie symbolem Powstania Warszawskiego ale należy pamiętać, że zgodnie z dyrektywami dowództwa Armii Krajowej osoby poniżej 18 roku życia nie mogły walczyć na pierwszej linii. Z drugiej strony broni brakowało dla doświadczonych żołnierzy więc nie dawno jej dzieciom. Mali Powstańcy to łącznicy i harcerze, którzy wykonywali zadania na zapleczu frontu ale ważne dla sukcesu całej akcji powstańczej.
Z inicjatywą wzniesienia pomnika najmłodszych uczestników powstania warszawskiego wystąpili harcerze z Chorągwi Stołecznej ZHP im. Bohaterów Warszawy w ramach obchodów 15. rocznicy nadania Chorągwi tego zaszczytnego imienia. Jerzy Jarnuszkiewicz ofiarował harcerzom swój projekt oraz przygotował nieodpłatnie dokumentację potrzebną do wykonania odlewu w Zakładach Mechanicznych im. Marcelego Nowotki w Warszawie.
Odsłonięcie pomnika 1 października 1983 przybrało formę uroczystej zbiórki harcerskiej. Odsłonięcia dokonał harcerz-powstaniec warszawski Jerzy Świderski (ps. Lubicz) w obecności setek harcerzy z Warszawy i innych miast Polski, a także przedstawicieli władz oraz mieszkańców stolicy. Wartę honorową przed pomnikiem zaciągnęli rówieśnicy najmłodszych żołnierzy powstania warszawskiego.
Rok później, 1 października 1984, na murze przy pomniku umieszczono tablicę pamiątkową z czerwonego piaskowca z krzyżem harcerskim i fragmentem popularnej powstańczej piosenki Warszawskie dzieci:
„Warszawskie dzieci pójdziemy w bój
za każdy kamień twój
stolico damy krew
St. R. Dobrowolski
W hołdzie bohaterskim
rówieśnikom harcerze
Chorągwi Stołecznej ZHP
im. Bohaterów Warszawy
1.X.1984"
Zdjęcie jest autorstwa jednego z poprzednich właścicieli kesza, a opis miejsca pochodzi ze zbiorów Wikipedii.
HASŁO: wyraz w trzeciej linijce tabliczki umieszczonej na pomniku z prawej strony
Etap | Symbol | Typ | Współrzędne | Opis |
---|---|---|---|---|
1 | Punkt fizyczny | --- | Pomnik Małego Powstańca i HASŁO |