Opuszczony budynek przy ul. Gen. Maczka jest wspaniałym odzwierciedleniem dawnej potęgi włókienniczej Bielska i Białej. Na początku XIXw. w bielsko- bialskim okręgu przemysłowym rozpoczęło się budowanie włókienniczej potęgi. W latach 40. XIX w. lokalny przemysłowiec o imieniu Zipser założył pierwszą na tym terenie fabrykę włókienniczą, która z czasem stała się największą fabryką sukna w Bielsku. To właśnie na tym miejscu powstały zakłady „Bewelana”. 

W 1872 roku lokalny rynek zalewało sukno angielskie, i to właśnie na terenie „Bewelany” doszło do protestów robotniczych, którzy domagali się lepszych płac. 6 maja robotnicy fabryki Zipsera sprzeciwili się minimalnym wypłatom, zniszczyli fabrykę oraz zaatakowali dom fabrykanta (tzw. willa Zipsera obok hotelu Vienna).

1 maja 1890 roku, w fabryce Zipsera wybuchł strajk dla uczczenia pierwszy raz w Polsce obchodzonego robotniczego święta. Z fabryki wyruszył w stronę Bielska pochód, do którego po drodze dołączali się pracownicy innych fabryk. Stało się to potem tradycją obchodów pierwszomajowych, że pochód zaczynał się u Zipsera.

Po II wojnie surowy prostokąt starej fabryki, zwieńczony wysokim kominem, został zburzony i na tym miejscu zbudowano niskie hale. Nie było już fabryki Zipsera, teraz to była Bewelana. To tutaj ulokował się komitet strajkowy NSZZ „Solidarność Regionu Podbeskidzie. To tutaj w kwietniu 1989 roku odbył się konwent wyborczy „Solidarności Podbeskidzia, na którym kilkudziesięciu delegatów, na nie całkiem legalnym jeszcze wówczas zebraniu, wybrało kandydatów Solidarności na posłów i senatorów. To stąd 3 maja wyruszył pochód Solidarności, który rozpoczynał kampanię wyborczą przed wyborami 4 czerwca. Bielską wełnę znał cały świat, a „Bewelana” dawała pracę blisko 3 tysiącom pracowników. 

W lata 90. XXw. to lata upadku „Bewelany”, potęgi włókniarskiej. Rosnące ceny, nowe tańsze tkaniny, doprowadziły do zamknięcia większości fabryk produkcyjnych. Zakład B Bewelany zakończył działalność w 1983r. Natomiast zakład A podał się do upadłości w 2004 r.

Źródła:

[1] Opis

[2] Fenomenalne zdjęcia: Deg

Jak do każdego urbexu - nie zapomnij zabrać latarki i dobrego obuwia. Uważaj na głowę, bo w kilku miejscach (szczególnie w podziemiach) można zaliczyć guza.

Współrzędne pokazują kulturalną furtkę, którą da się swobodnie wejść na teren zakładu - nie jest to natomiast kryjówka kesza! Aby go odnaleźć musisz zwiedzić budynki fabryczne. Fotospojler i kodowana podpowiedź zdradzą Ci gdzie szukać.

W sąsiednich halach znajdują się funkcjonujące przedsiębiorstwa - proszę o czujność i zachowanie umiaru podczas eksploracji. Wchodzisz na własne ryzyko.