Zapraszamy do odwiedzenia jednego z najciekawszych miejsc na Szlaku Zabytków Techniki.
Historia zaczęła się w latach 70 XIX wieku, kiedy to podczas odwiertów głębinowych w poszukiwaniu złóż węgla, natrafiono na źródła krystalicznie czystej wody, w dodatku artezyjskie – czyli woda wypływała z nich pod własnym ciśnieniem.
W tym czasie sytuacja zaopatrzenia w wodę pitną na Górnym Śląsku była dramatyczna. Epidemie dziesiątkowały ludność, przemysł potrzebował wody, jednocześnie zanieczyszczał wody powierzchniowe i obniżał ich pokłady. Najgorzej było w obszarze Królewskiej Huty i tam też powstał pierwszy wodociąg doprowadzający wodę z rejonu sztolni „Fryderyk” w okolicy Rept.
W latach 1894-95 zbudowano w obecnych Karchowicach stację pomp i ułożono wodociąg sięgający Bytomia, Zabrza, Gliwic aż do wieży ciśnień w Chebziu. Wykorzystano w końcu wykonane wcześniej artezyjskie studnie głębinowe.
W ogromnej hali pomp stacji możecie podziwiać cały przekrój wykorzystywanych tutaj urządzeń. Od pierwszych maszyn parowych po obecnie pracujące „niepozorne” pompy elektryczne.
Historia tego miejsca jest bardzo bogata, szczegóły można znaleźć między innymi tutaj:
http://www.gpw-zawada.pl/index.php
http://zabytkitechniki.pl/pl/obiekty/o/dziedzictwo/615/Zabytkowa_Stacja_Wodociagowa_Zawada
a także w bardzo ciekawych broszurach dostępnych m.in. w czasie Industriady.
No właśnie, tutejszy program Industriadowy jest bardzo bogaty. Pogoda i dobry humor zawsze towarzyszą pracownikom Stacji, choć mają wtedy ręce pełne roboty. Oczywiście tematem przewodnim zawsze jest woda, więc zachęcamy do przybywania z pociechami – na pewno nie będą się nudzić!
Zrealizowano tu także film „Przystanek Zawada” (był swego czasu dostępny w sieci) opowiadający w ciekawy sposób o historii Górnego Śląska.
Od niedawna w stacji odbywają się pokazowe lekcje muzealne. Świetny filmik z takiej lekcji zobaczycie tutaj
Kesz:
Stacja jest dostępna do zwiedzania indywidualnie we wszystkie dni tygodnia w lecie od 8:00 do 18:00, w zimie od 9:00 do 16:00. Wstęp jest bezpłatny. Podjeżdżamy pod bramę, przez domofon zgłaszamy chęć zwiedzania stacji i wjeżdżamy na parking. Regulamin i szczegóły tutaj:
http://www.gpw-zawada.pl/dni-i-godziny-otwarcia.php
Kesz założony za wiedzą i zgodą kierownictwa, ale pamiętajcie, że stacja normalnie pracuje, więc słuchajcie poleceń obsługi.
Warto wcześniej się umówić, by móc zwiedzić także najstarszy budynek Archiwum, gdzie można zobaczyć wiele bardzo ciekawych eksponatów i przepiękne meble z gabinetu gen. Jerzego Ziętka.
Skrzynka znajduje się na hali pomp, w widocznym miejscu, obok drewnianej rury wodociągowej.
Żeby się dostać do logbooka, trzeba się trochę wykazać. Przyda się numer seryjny turbiny Gutehofnungshutte z Oberhausen z 1925 roku, przedstawionej na poniższym zdjęciu.