Budynek dawnej "Strażnikówki" pomiędzy zaborami
Pissa – mała rzeka, lewobrzeżny dopływ Brynicy, do której uchodzi na
wysokości 73,8 m n.p.m. w okolicach wsi Bartniczka. Pissa bierze
początek z obszaru bifurkacyjnego, znajdującego się na terenie torfowisk
i mokradeł. Jej długość to 17,5 km, powierzchnia zlewni 150,5 km². We
wsiach Pólko, Gołkówko i Bachor wody rzeki są spiętrzone. Młyn wodny
znajdujący się we wsi Gołkówko piętrzy wodę na wysokość 1,0 m i
szerokość 5 m, tworząc rozlewisko. W Bachorze znajduje się drugi młyn
piętrzący wodę również na wysokość 1,0 m, tworzący rozlewisko o
szerokości 8,0 m, długość 50 m. We wsi Pólko jest trzeci młyn wodny.
Odcinki rzeki o zwiększonym spadku wykorzystano do produkcji energii
elektrycznej. Małe elektrownie wodne funkcjonują w Bachorze (15 kW) i
Gołkówku (12 kW). Spadek rzeki w całym jej biegu kształtuje się w
granicach 2,60‰ do 6,63‰, w zależności od obszaru przez który przepływa.
Głębokość Pissy wynosi od 0,3 m do 1,0 m, szerokość koryta od 2 m do 8
m. Rzeka miejscami tworzy meandry i przepływa przez głęboko wcięte,
czasami szerokie doliny. W odcinku ujściowym Pissa zasilana jest przez
liczne wysięki, występujące w krawędziowej strefie wysoczyzny i uchodzi
do Brynicy na obszarze podmokłych łąk, osiągając na tym odcinku przepływ
ok. 0,8 m³/s, szerokość koryta 2,5 m i głębokość 1,0 m.Jan Długosz w
swych kronikach podaje, że rzeka Pissa była również nazywana Pysz.
Na rzece przebiegała równiez granica pomiędzy zaborami.
EN
Former guardhouse