Nostalgiczny Skarb Tosi

Skrzynka dedykowana małej Tosi, córce członka naszej ekipy Staszefixa. Nostalgiczna skrzynka ukryta w pobliżu pomnika powstańców styczniowych z 1863r. oraz kapliczki św, Jana Nepomucena. Cała okolica pozwala wyobrazić sobie jak żyło się kilkadziesiąt lat temu. Można w ten sposób popaść w swoistą nostalgię pełną przemyśleń. Pomnik upamiętnia ofiary bitwy pod Kowalą, stoczonej nieopodal.

Latem 1863 r. w okolicach Wąwolnicy niedaleko Puław zorganizował się oddział pod wodzą  Kajetana Cieszkowskego pseudonim "Ćwiek". Faktycznym dowódcą oddziału był major Murdelio. Był to kilkuset osobowy, bardzo dobrze wyposażony w broń, oddział powstańczy. Dołączył do niego oddział pod wodzą Eminowicza (1837-1864), który walczył wraz z Langiewiczem a potem był szefem sztabu w oddziale Czachowskiego. Po rozbiciu partii Czachowskiego w VI 1863 podpułkownik Eminowicz sam sformował nowy oddział i dołączył do grupy Cieszkowskiego w lubelskim. Razem, partia Cieszkowskiego i Eminowicza liczyła ponad 1200 ludzi. Walczyli z Rosjanami w okolicach Chełma i Krasnegostawu. W połowie sierpnia Cieszkowski i Eminowicz dostali ważne zadanie przeprawienia się przez Wisłę i udanie się w kierunku granicy z Galicją, aby osłonić posiłki przybywające z Galicji. Przemarsz wojsk powstańczych aż do granicy miał się odbyć bez prowokowania Rosjan.Nocą z 14 na 15 VIII powstańcy przeprawili się przez Wisłę w rejonie Kaziemierza i zdążali w kierunku Iłży. Udało się zachować przemarsz w tajemnicy ale pod Iłżą dnia 20 VIII doszło do przypadkowej strzelaniny z wojskami carskimi. Rosjanie z garnizonu w Iłży ruszyli przeciw powstańcom. Powstańcy zmienili trasę i maszerowali w kierunku na Przytyk. 21 VIII Cieszkowski i Eminowicz zatrzymali się na skraju wsi Kowala. Powstańcy nie spodziewali się w okolicy wojsk rosyjskich. Jednak Rosjanie mając informacje o dużym oddziale powstańczym wysłali przeciw niemu oddziały z Radomia Rosjanie nie byli dostatecznie przygotowani do walki, nie mieli ze sobą armat i byli fatalnie dowodzeni. Wojska carskie podpaliły wieś i zabrały się do rabunku. Wtedy uderzyli powstańcy. Rosjanie oświetleni przez ogień palącej się wsi nie mogli zorganizować skutecznej obrony przed nacierającymi z ciemności powstańcami i ponieśli klęskę. Jednak straty powstańców były dosyć znaczne. Według Brykczyńskiego było to 200 ludzi. Po bitwie powstał we wsi pomnik wzniesiony przez Rosjan z napisem po rosyjsku "Pamiatnik radiowomu 12 roty 26 piechotnego Mogilewskiego połka Prokopiu Smirnowu ubitemu w dielie pri dierewni Kowala 8 awgusta 1863 godu" (różniaca dat wynika z różnic kalendarza polskiego i rosyjskiego). Pomnik został zapewne po 1915 r. zniszczony. Straty odniesione przez mieszkańców wsi musiały być spore ponieważ był to czas tuż po żniwach a spłonęła pewnie nie jedna stodoła i spichlerz.

Skrzynka ukryta w rogu ogrodzenia pomnika.

Skrzynka jest częścią projektu Kapix Team - Skarby Ziemi Szydłowieckiej. Nie zapomnij sposać części kordów do skrzynki finałowej.

Skrzynki Składowe Projektu:

Leśny Skarb Kapixa

Zapomniany Skarb Dębixa

Bitewny Skarb Staszefixa

Nostalgiczny Skarb Tosi

Skrzynka Finałowa - Skarby Ziemi Szydłowieckiej