Fabryka Aparatów Elektrycznych K. Szpotański i Spółka powstała w listopadzie 1918 roku, na początku produkując wyłączniki prądu. Dwadzieścia lat później, w roku 1938, po uzyskaniu dużych zamówień z Centralnego Okręgu Przemysłowego, właściciel fabryki, Kazimierz Szpotański przeniósł produkcję do czterech hal ulokowanych w Międzylesiu.
W fabryce produkowano najnowocześniejsze jak na tamte czasy urządzenia elektryczne, zarówno elektro-medyczne jak i energetyczne. Kazimierz Szpotański wprowadził w zakładzie zasadę JEEN: Jakość, Ekonomiczność, Estetyka i Nowoczesność.
Fabryka funkcjonowała w czasie II Wojny Światowej aż do wybuchu Powstania Warszawskiego. W 1944 roku została upaństwowiona, lecz Kazimierz Szpotański pozostał jej dyrektorem aż do 1950 roku. Po upaństwowieniu nazwę zmieniono na Zakłady Wytwórcze Aparatury Rozdzielczej im. Georgija Dymitrowa (w skrócie ZWAR), a później Zakłady Wytwórcze Aparatury Wysokiego Napięcia. Pomimo kolejnych zmian, nazwa skrótowa ZWAR pozostała najbardziej rozpoznawalnym symbolem zakładu.
W latach dziewięćdziesiątych zakład produkcyjny został wykupiona przez firmę ABB. Produkcję w Warszawie z początku ograniczono, a później zakończono. Aktualnie, tradycyjną nazwę ZWAR wykorzystuje już tylko szkółka piłkarska w Międzylesiu.
Hale produkcyjne dawnej Fabryki Aparatów Elektrycznych zostały wykupione i wyremontowane. Powstało w nich Centrum Handlowe Ferio, które działa od 2015 roku.
Spacerując po centrum handlowym można podziwiać architekturę zabytkowej hali produkcyjnej Fabryki Aparatów Elektrycznych. Nadaje ona niezwykły, rzadko współcześnie spotykany, charakter galerii handlowej.
Przygotowane na podstawie:
https://www.zwarpol.com/historia/
https://mojwawer.pl/zaklady-szpotanskiego-historia-ogolna/
https://apw.ee.pw.edu.pl/sep-ow/PLI/szpot/zycior/Filinger_shortHistHalFabrwMiedzylesiuCentrum2.pdf
Kesz
Kesz to mikro magnetyk umocowany do drabiny przytwierdzonej do jednej z hal.