Szlak Husarii Polskiej prowadzi zasadniczo tą drogą , którą szedł Jan III Sobieski z wojskiem .

Został wytyczony w terenie w 1959 r. "

Kopia husarska była śmiercionośną bronią m.in. dzięki temu, że jednym pchnięciem można było unieszkodliwić kilku przeciwników. O pięciu Moskalach przebitych przez jedną kopię w bitwie pod Cudnowem (14 października 1660 r.) pisał Samuel Leszczyński – pułkownik jazdy polskiej i uczestnik tej bitwy.

W sytuacji gdy piechurzy nie mieli na sobie uzbrojenia ochronnego i stłoczyli się w czasie ucieczki, a husarz użył długiej kopii (dochodzącej do 6,2 m) i trzymał ją w toku, przebicie sześciu ludzi naraz było możliwe.

Po pierwsze, była wyjątkowo to broń  długa. Tak długa, że uderzała w przeciwnika, zanim ten mógł dosięgnąć husarza (lub jego konia) swoją bronią białą. Aby móc się posługiwać kopią, której długość dochodziła do 6,2 m, wykonywano ją w szczególny sposób, a ponadto opracowano specjalną technikę posługiwania się tym rodzajem broni.

Po drugie, siła uderzenia kopii była tak duża, że przebijała drewniane tarcze, a czasami nawet zbroje. Po trzecie, dzięki proporcom (lub używanym zamiennie orlim piórom), które mocowano do drzewca, była to również broń psychologiczna. Swoim widokiem i furkotem straszyła konie przeciwnika, wprowadzając zamęt i zamieszanie w szeregach wrogiej jazdy. Poza tym długie proporce utrudniały przeciwnikowi rozpoznanie szyku husarzy.

Śmiało można uznać, że gdyby nie kopia, husaria nie byłaby formacją tak skuteczną, a przez to tak wyjątkową w skali światowej. Nie ma w tym stwierdzeniu ani przesady, ani megalomanii. Dzięki „drzewkom” – bo i tak swego czasu zwano kopie – husarze polscy rozwiązywali problemy taktyczne, przed którymi kapitulowała inna jazda. Sztandarowym tego przykładem była możliwość pokonania pikinierów.

Kopia husarska, w przeciwieństwie do kopii średniowiecznego rycerza, nie była kopią pełną, lecz drążoną w środku. Drążono ją na odcinku od kuli (służącej za oparcie dłoni husarza i zapobiegającej ślizganiu się tejże po drzewcu), aż po sam niemal grot kopii. Odcinek od kuli aż po tzw. tylec był niedrążony, co przesuwało środek ciężkości kopii bliżej miejsca jej uchwytu. To z kolei zmniejszało moment gnący, który podczas pochylania kopii do poziomu obciążał ramię husarza. Pozostawienie kopii w toku, gdy uderzano nią w przeciwnika, miało jeszcze tę zaletę, że potężne szarpnięcie, które temu towarzyszyło, nie obciążało całkowicie ramienia husarza, lecz w większej części było przenoszone na siodło 

Pikinierzy, zdając sobie sprawę, że ich broń nie jest w stanie uderzyć w szarżującego przeciwnika jako pierwsza, pod względem psychologicznym już przed samym starciem stali na przegranej pozycji. Bywało więc i tak, że przed szarżującą husarią spiśnicy rozstępowali się na boki.

W 1618 r. w Wilnie za kopię trzeba było zapłacić aż 9 talarów .  Była to kwota niemal równa miesięcznemu żołdowi husarza.

Pamiętajmy, że kopia to broń jednorazowego użytku i że w bitwie pojedynczy husarz mógł skruszyć wiele jej egzemplarzy. Na przykład pod Kłuszynem w 1610 r. wiele rot husarskich szarżowało na przeciwnika po 10 razy.

NIE ZGADZAM SIĘ NA REAKTYWACJĘ !!!