Kościół Świętej Anny

Smardzewice

  Nieopodal Tomaszowa Mazowieckiego w województwie łódzkim na terenie Wzgórz Opoczyńskich, na prawym brzegu Pilicy (lewym dopływie Wisły), na niezwykle malowniczym obszarze pośród Zalewu Sulejowskiego i niebieskich źródeł leży mała miejscowość Smardzewice.
    Około trzech kilometrów od Smardzewic znajduje się jedyny w centralnej Polsce słynny rezerwat żubrów, będący pod zarządem Kampinoskiego Parku Narodowego założony w 1934 roku oraz największa odkrywkowa kopalnia piasku kwarcowego Biała Góra.
    Historia Smardzewic sięga XV wieku, bowiem nazwa tej miejscowości po raz pierwszy została wymieniona w archiwaliach w 1412 roku.
    Z opowieści i legend możemy dowiedzieć się, że nazwa pochodzi od grzyba zwanego smardzem. Dawniej było on bardzo popularny w okolicznych lasach. Obecnie jest gatunkiem chronionym i występuje bardzo rzadko.

Kościół Św. Anny nie zawsze wyglądał tak okazale jak obecnie. Wielokrotnie niszczony, dawniej wyglądał mniej więcej tak jak poniżej.

 To w tej miejscowości w 1620 roku, według podań, ubogiemu wieśniakowi Wojciechowi Głowie ukazała się święta Anna, Matka Najświętszej Maryi Panny. Prosiła, aby czczono ją na tym miejscu razem z córką - Maryją i wnukiem – Jezusem.
    Na miejscu objawienia najpierw wzniesiono drewniany krzyż a następnie małą drewniana kapliczkę. Miejsce objawienia zaczęło szybko słynąć cudami i doznawanymi łaskami za wstawiennictwem św. Anny.
    Wkrótce wieści o cudach dotarły do władzy duchownej, która wyznaczyła komisję w celu zbadania wydarzeń mających miejsce przy krzyżu. Biskup kujawski, Paweł Wołudzki przekonawszy się o łaskach spływających na mieszkańców wsi, postanowił wybudować niedaleko, o 300 kroków w stronę północno zachodnią drewniany kościół pod wezwaniem św. Anny, w miejscu gdzie znajduje się obecna świątynia.
    Do tego miejsca skierował jednego z księży w celu sprawowania opieki nad pielgrzymami. Jednak nie był on w stanie sprostać rosnącej liczbie pielgrzymów.
    W 1639 roku bp Mateusz Łubiński powierzył to sanktuarium franciszkanom konwentualnym. Zaczęto organizować życie zakonne oraz posługiwać pątnikom.
    W roku 1657 podczas potopu szwedzkiego klasztor i kościół znacznie ucierpieli
    Prace nad budową kościoła murowanego rozpoczęto za kadencji gwardiana smardzewickiego o. Hadriana Kozłowicza w 1683 roku. Budowę ukończono w 1699 roku, było to wotum biskupa warmińskiego Stanisława Zbąskiego świętej Annie za otrzymane łaski, szczególnie za dar zdrowia. Konsekracji świątyni dokonał 6 listopada 1701 roku biskup Andrzej Albinowski, sufragan kujawski. Parafia została kanonicznie erygowana 26 lipca 1775 roku przez bp. włocławskiego, Antoniego Kazimierza Ostrowskiego.
    Natomiast fundatorem murowanego klasztoru, obok kościoła był biskup kujawski Krzysztof Antoni ze Stupowa Szembek, późniejszy Prymas Polski. Za jego sprawą w latach 1722-1746 wzniesiono klasztor i otoczono murem istniejący kościół.
    Za wspieranie przez franciszkanów powstania styczniowego rząd carski 21 listopada 1864 roku dokonał kasaty zakonu w zaborze rosyjskim, w tym klasztoru franciszkanów w Smardzewicach. Grunta klasztoru smardzewickiego rozparcelowano, a zarząd nad parafią powierzono księżom diecezjalnym.

Wierni wznosili ręce do nieba, nad bramą fundując "łuk triumfalny ku czci Św. Anny" o modlitwę i wstawiennictwo.

Jak to z tą pomocą i wstawiennictwem Św. Anny było i wyszło, to chyba wszyscy wiedzą.

Podczas Pierwszej wojny światowej (1914-1918) częściowemu zniszczeniu uległ kościół. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku zaczęto doprowadzać do porządku budowle kościelne i klasztor.
    Po II wojnie światowej ze strony franciszkanów rozpoczęto starania o odzyskanie Smardzewic. W tej sprawie pertraktowali z biskupem Janem Lorkiem ówczesny prowincjał o. Tytus Strzelewicz. Starania te zostały uwieńczone pomyślnym skutkiem dopiero za prowincjała o. Władysława Ryguły. W lipcu 1970 osiadł tu o. Mikołaj Walczak jako wikariusz. Potem przybył o. Teofil Ołówek. Dnia 25 kwietnia 1971 wyjechał dotychczasowy proboszcz diecezjalny, a franciszkanie przejęli duszpasterstwo.
    Kościół parafialny świętej Anny wraz z zabudowaniami klasztornymi położony jest około 50 metrów w kierunku wschodnim od głównej drogi wiodącej z Tomaszowa Mazowieckiego, przez wieś Smardzewice do wsi Twarda.
    Od strony zachodniej, od ulicy Głównej znajduje się dawny cmentarz przykościelny, obsadzony jest on lipami i kasztanami którego centralne miejsce na cokole zajmuje figura Najświętszej Maryi Panny wystawiona w 1889 roku. W południowej jego części znajduje sie żelazny nagrobek otoczony balustradą rodziny Makomaskich z 1869 roku.
    Kościół wraz z klasztorem tworzy czworobok, który położony jest na łagodnej wyniosłości terenu. Cały obiekt otacza obwodowy mur ceglany przykryty dachówką falistą z wnękami.

Ojcowie franciszkanie zapraszają na mszę i wspólną modlitwę

Zgodnie z harmonogramem zamieszczonym powyżej.