Przed dwustu laty przestępczością w Świnoujściu zajmowano się dwojako. Drobniejsze naruszenia prawa leżały w gestii lokalnego organu sprawiedliwości, tzw. burmistrza prawa, i zwykle kończyły się grzywną albo chłostą. Natomiast grubsze przewiny, ze zbrodniami włącznie, rozpatrywał sąd wyższej instancji, rezydujący w Szczecinie. To właśnie do niego trafiła jedna z najsłynniejszych zbrodni owego czasu, zwana potocznie sprawą morderców Mohr, zakończona wyrokiem skazującym na karę śmierci, którą wykonano przez łamanie ofiary kołem, czyli w sposób bardzo okrutny (w tamtych czasach powieszenie lub ścięcie uznawano za wersję soft, czyli łagodniejszą). Ale po kolei.

Naprzeciw ratusza miejskiego (obecnie budynek muzeum) stał dom majętnej wdowy po kapitanie statku, z którą mieszkała dwudziestoletnia siostrzenica. Pewnego kwietniowego ranka 1827 r. obie panie znaleziono zamordowane, leżące w kałuży krwi. W wyniku dość krótkiego śledztwa za głównych podejrzanych uznano małżonków Mohr, którzy każdego tygodnia przybywali do Świnoujścia z warzywami, dostarczając je stałym odbiorcom. Małżeństwo zostało aresztowane.

Dom zamordowanej wdowy (zdjęcie z 1965 r.)

Marie Sophie i Johann Mohr mieli sześcioro dzieci. Johann do 1823 r. zajmował się handlem obwoźnym, który wiódł mu się coraz gorzej. Podobno pojawił się nałóg hazardu, a także pijaństwo. „Mohr – człowiek godnego stanu, był przez ludzi szanowany, swą pomyślność w karty przegrał” – śpiewano w jarmarcznej pieśni. Co uzasadniać mogło jego dążenie do zdobywania pieniędzy za wszelką cenę.

Podobno wspomniana wyżej siostrzenica zamożnej wdowy pochwaliła się małżeństwu Mohr niemałą ilością posiadanej gotówki. Jak wykazało śledztwo, pewnego wieczoru, po przybyciu z towarem, Mohr udał się do wdowy, pod jakimś pretekstem pozbył się siostrzenicy z domu, sam zaś zamordował starszą panią i dokonał rabunku. Gdy siostrzenica niespodziewanie powróciła, podzieliła los swej ciotki. A ponieważ była to młoda i silna dziewczyna, do jej zabicia konieczna była pomoc żony Johanna. Dokonane morderstwo sprawiało wrażenie dokładnie przemyślanego i wykonanego z zimną krwią. Stwierdzono m.in. brak złotego zegarka, łańcuszka oraz znacznej wówczas sumy stu osiemdziesięciu talarów gotówką, która to, zgodnie z księgą rachunkową, winna się w domu znajdować.

Małżeństwo Mohr przedstawione na rycinie prasowej z 1827 r.

Ustalenia śledztwa rodziły pewne wątpliwości. Strażnik miejski nic nie słyszał (a dyżurował kilkadziesiąt metrów dalej), ale coś słyszał celnik, akurat przechodzący w znacznie większej odległości od domu wdowy... Tak czy owak, do końca procesu małżonkowie nie przyznali się do winy. Co więcej, Marie Sophie była w ciąży. Choć za przyznanie się do zbrodni obiecywano jej darowanie życia, nigdy tego nie uczyniła. Proces toczył się przed szczecińskim sądem, który 19 grudnia 1827 r. skazał oboje małżonków na karę śmierci. Ponieważ w opinii sądu podwójny mord dokonany został wyjątkowo okrutnie i zimną krwią, orzeczono wykonanie wyroku „przez łamanie kołem od dołu do góry”. Ze względu na brzemienność skazanej, egzekucję odroczono do następnego roku.

Łamanie kołem

Po porodzie wyrok wykonano. Miejscem kaźni były okolice dzisiejszego stadionu – wówczas był to teren poza obszarem miasta. Łamanie kołem polegało na tym, że skazańca układano na polanach drewna i gruchotano mu kości, uderzając z góry kołem od wozu. Wyrok wykonano najpierw na kobiecie, która okazała skruchę i prosiła o opiekę nad dziećmi. Może dlatego, w akcie miłosierdzia, kat niby przypadkowo, już pierwszym uderzeniem koła spowodował jej śmierć. Inaczej było z mężczyzną, który jeszcze na szafocie krzyczał, że jest niewinny, „lżył swoich prześladowców, sędziów i wszystkich zebranych” - jego egzekucja przebiegała nieco dłużej, niż sąd to nakazał. Zwłoki skazańców zostały pochowane we wspólnym, nieoznakowanym grobie.

W egzekucji małżeństwa Mohr uczestniczyło wiele osób: mieszczanie, przedstawiciele władz, po prostu: tłumy gapiów. Odczucia większości były, delikatnie rzecz ujmując, negatywne. W wyniku licznych, krytycznych artykułów prasowych, listów kierowanych do monarchy, interpelacji w pruskim parlamencie, ten rodzaj wykonywania wyroków śmierci został w Prusach zawieszony. Wkrótce zabroniono też publicznego wykonywania wszelkich wyroków śmierci.

Wracamy do XXI wieku. Aby odszukać skrzyneczkę, musisz najpierw wykonać proste działanie matematyczne. Do wieku młodszej ofiary zbrodni dodaj kwotę zrabowanych pieniędzy, a otrzymasz liczbę S. Teraz udaj się na poniższe współrzędne:

N 53 55. S + 048

E 14 16. S + 187

Skrzyneczka – rozmiaru małego+, powinna być otoczona nielekką zaporą antydzikową. Wystarczy sięgnąć po wiadomo który element. Z góry dziękuję bardzo za staranne odłożenie i zamaskowanie, na pewno przyczyni się ono do dłuższej żywotności keszyka. Uwaga - jeden z elementów wyposażenia kesza nie jest na wymianę! Sami zgadniecie, który. W razie problemów skorzystaj z szyfropodpowiedzi lub z fotopodpowiedzi. Powodzenia, miłej zabawy.