Największy na świecie niekomercyjny serwis geocachingowy
GeoŚcieżki - skupiające wiele keszy
Ponad 1000 GeoŚcieżek w Polsce!
Pełne statystyki, GPXy, wszystko za darmo!
Powiadomienia mailem o nowych keszach i logach
Centrum Obsługi Geokeszera wybierane przez Społeczność
100% funkcjonalności dostępne bezpłatnie
Przyjazne zasady publikacji keszy
Musisz być zalogowany, by wpisywać się do logu i dokonywać operacji na skrzynce.
stats
Zobacz statystykę skrzynki
Wzgórze szubieniczne - OP9AC8
Właściciel: Volt71
Założyciel: WK_PTTK_HERKUS
Zaloguj się, by zobaczyć współrzędne.
Wysokość: m n.p.m.
 Województwo: Polska > warmińsko-mazurskie
Typ skrzynki: Tradycyjna
Wielkość: Mikro
Status: Gotowa do szukania
Data ukrycia: 09-12-2020
Data utworzenia: 09-12-2020
Data opublikowania: 11-12-2020
Ostatnio zmodyfikowano: 11-07-2022
20x znaleziona
0x nieznaleziona
1 komentarze
watchers 0 obserwatorów
39 odwiedzających
8 x oceniona
Oceniona jako: znakomita
Musisz się zalogować,
aby zobaczyć współrzędne oraz
mapę lokalizacji skrzynki
Atrybuty skrzynki

Można zabrać dzieci  Szybka skrzynka  Weź coś do pisania  Przyczepiona magnesem  Miejsce historyczne 

Zapoznaj się z opisem atrybutów OC.
Opis PL

Ostatnim aktem jurysdykcji karnej w Reszlu, w wydaniu średniowiecznym, było spalenie na wzgórzu szubienicznym Barbary Zdunk podejrzanej o podpalenie miasta w nocy z dnia 16 na 17 września 1807 roku, w którym spłonęło sześć domostw i zginęło dwoje ludzi. Ciągnący się latami proces sądowy zakończył się 21 sierpnia 1811 roku w Królewcu, skazując oskarżoną na spalenie na stosie. Wyrok wykonał kat sprowadzony z Lidzbarka Warmińskiego, któremu zasugerowano, aby przed zapaleniem stosu obwinioną udusił i tym samym oszczędził jej cierpień. Twierdzi się, że ten sposób egzekucji - przez spalenie na stosie - był ostatnim w Europie.

17fb79e8-73fd-492b-b8d4-8f180c462135.jpg

Wzgórze, na którym przeprowadzono opisany wyrok znajduje się poza miastem, po lewej stronie drogi z Reszla do Korsz. Ma ono wysokość 134,5 m npm., a nad miastem wynosi się ponad 20 m. Nazwa wzgórza -"Wzgórze Szubieniczne" - wywodzi się jeszcze z czasów średniowiecza, na nim bowiem dokonywano straceń skazańców, aż po sądny dzień Barbary Zdunk. Reszel w czasach państwa krzyżackiego (do 1446 r.) i polskiego (od 1446 do 1772 r.) miał swojego kata, podobnie jak inne miasta Warmii (Braniewo, Lidzbark Warmiński, Orneta, Dobre Miasto i Pieniężno), o czym wspomina S. Achremczyk w książce "Warmia" wydanej przez Wydawnictwo LITTERA w 2000 roku, pisząc dalej: na Warmii śmiercią karano rzadko i to za poważne przestępstwa. Na gardle - jak wówczas mawiano - karano za zabójstwo, podpalenie, kradzież, a także aborcję. Wyroki wykonywał zawodowy kat, a ponieważ nie miał on zbyt dużo zajęcia, przeto dodatkowo zajmował się leczeniem ludzi, a nie tylko ich uśmiercaniem.

Na opisywanym wzgórzu stała niegdyś szubienica, prawdopodobnie drewniana. Po wyroku ciała skazańców na ogół pozostawiano na niej aż do zupełnego rozkładu. Unoszący się w powietrzu odór rozkładającego się ciała wymuszał ulokowanie szubienicy poza miastem. Musiało to być jednak miejsce ogólnodostępne i dobrze widoczne. Stąd też szubienicę w Reszlu zbudowano na najwyższym w okolicy wzniesieniu i przy uczęszczanym trakcie. Wisielcy, widoczni z daleka, mieli być przestrogą dla innych, że tu się ściśle przestrzega prawa i surowo karze za wszelkie przewinienia.

Obecnie w pobliżu miejsca dawnych straceń stoi wysoki krzyż otoczony lipami, nieopodal, po przeciwnej stronie drogi, stoi drugi nieco mniejszy. Obydwa, jak można sądzić, mają odstraszać złe moce.

c841d90f-9ca0-4859-b172-6b4485b546e2.jpg

Wzgórze szubieniczne jest najbardziej znanym, już tylko z nazwy, elementem przeszłej jurysdykcji karnej w Reszlu, a to za sprawą kontrowersyjnej śmierci, wymuszonej przez zdeterminowanych i żądnych "sprawiedliwości" mieszkańców Reszla, nękanych w tamtym czasie licznymi dużymi pożarami, włącznie z największym z 27 na 28 maja 1806 roku, który pochłonął prawie całe miasto, łącznie z przedmieściami.

Trzeba dodać, że na Warmii stosunkowo rzadko stosowano karę śmierci. Więzieniem karano także niechętnie, przede wszystkim ze względu duże koszty jakie się z tym wiązały. Chętnie natomiast sięgano po karę grzywny i chłosty, czasami wygnania. Powszechne było stosowanie kar z zastosowaniem pręgierza, dyby, gąsiora, kłody, kuny. Kary tego typu wykonywano za mniejsze, pospolite przestępstwa jak: oszustwo, złodziejstwo, zakłócanie w mieście spokoju i ciszy nocnej, a czasami za kobiece pyskówki i zdradę małżeńską.

Pręgierz na ogół ustawiony był przed ratuszem, w którym odbywały się sądy, i w którym zapadały wyroki skazujące. Reszel, wzorem innych miast Warmii, posiadający sądy wójtowskie, miejskie i utrzymujący przez wieki kata, miał też, jak można sądzić, swój pręgierz stojący przed ratuszem. Prawdopodobnie był to pręgierz drewniany w postaci słupa o wysokości do 4 m. Na wysokości ok. 200 cm musiał mieć on zamocowane dwa metalowe pierścienie do krępowania rąk, a na wysokości ok. 10 cm dwa podobne pierścienie do krępowania nóg. Warto zauważyć, że w czasach średniowiecza były stosowane przede wszystkim pręgierze drewniane. W późniejszym czasie w niektórych miastach Polski i Europy wystawiano pręgierze kamienne. Niektóre z nich, z racji zdecydowanie większej trwałości od drewnianych, zachowały się do naszych czasów, np. w Poznaniu.

Pręgierz służył do publicznego wymierzania kary przez pokazanie winowajcy ogółowi społeczeństwa, nierzadko z dowodami przestępstwa, np. fałszywymi miarami i wagami, skradzionymi rzeczami, sfałszowanymi dokumentami itp. Częstą formą dodatkowej kary była chłosta wymierzana postronkiem, rózgą lub kijem.

Jedyny widoczny ślad dawnego sposobu wymierzania kar w Reszlu stanowi część kamienna pręgierza pochodząca prawdopodobnie z XIV, znajdująca się po lewej stronie portalu wejścia bocznego do kościoła farnego p.w. Św. Piotra i Pawła (na wprost ulicy S. Wyspiańskiego). Pręgierz wykonany w całości z jednego kamienia ma kształt grzyba lub końcówki tłuczka do moździerza. Składa się z dwóch części: górnej ? swoistego kapelusza i dolnej - trzonu. Górną jego część stanowi okrągła, płaska od góry płyta z zaokrąglonymi krawędziami. Jej średnica i szerokość wynosi odpowiednio ok. 75 i 15 cm. Górna, płaska powierzchnia pręgierza znajduje się ok. 35 cm pod powierzchnią ziemi. Trzon pręgierza, częściowo wkopany w ziemię, ma średnicę ok. 50 cm. Pręgierz jest lekko przechylony w kierunku ściany kościoła, pierwotnie zapewne stał prosto.

59b50443-97b5-4e7e-895a-54c7c3c51b21.jpg

Obecnie przy tym kamiennym elemencie pręgierza brak jest innego istotnego elementu, jakim jest kuna, tzn. obręcz lub obręcze żelazne służące do przykuwania skazanych, składające się z dwóch zamykanych części, przytwierdzanych łańcuchem do ściany kościoła. W różnych miastach w zależności od lokalnego zwyczaju, kunę umieszczano na różnej wysokości, a w związku z tym skazany stał, klęczał lub siedział, a nawet leżał. Zdarzało się, że obok kuny znajdowało się siedzenie dla skazanego. Okrągła, płaska górna część pręgierza przy kościele w Reszlu stanowiła prawdopodobnie owo siedzenie, "ułatwiając" skazanemu odbywanie kary.

Po przeciwnej stronie bocznego wejścia do kościoła znajdują się zagadkowe ślady czegoś co przylegało do ściany. Znajdujące się do dziś w ścianie kościoła szczątkowe elementy metalowe są być może resztkami stosowanych niegdyś kun. Przeczą chyba jednak temu ślady dawnej zaprawy murarskiej po jakimś obiekcie murowanym.

W przeszłości kara kuny (bez kary cielesnej) była stosowana za drobne przestępstwa, a czasami także jako pokuta naznaczona przy spowiedzi. Największą w tym przypadku karą było jej upublicznienie, tzn. pokazanie winowajcy podczas większego zgromadzenia ludności, np. nabożeństwa, narażając go docinki, żarty i kpiny.

Publiczny sposób wymierzania kar, który zaczął zanikać w XVIII wieku, miał z jednej strony uświadamiać społeczności lokalnej o nieuchronności kary w przypadku popełnienia przestępstwa, a z drugiej ostrzegać przed osobami dopuszczającymi się łamania prawa stanowionego aktami prawnymi, zwanymi dawniej Wilkierzami.

Zasady reaktywacji Reaktywacja jest możliwa tylko po bezpośrednim kontakcie z autorem/właścicielem skrzynki
Przeczytaj więcej o reaktywacji skrzynek TUTAJ
Dodatkowe informacje
Musisz być zalogowany, aby zobaczyć dodatkowe informacje.
Wpisy do logu: znaleziona 20x nieznaleziona 0x komentarz 1x Wszystkie wpisy