Napoleon, cesarz Francuzów słynął ze swojego geniuszu, wojowniczego usposobienia i niewielkiego wzrostu. Ten oficer artylerii, geniusz taktyki wojennej w swoich licznych kampaniach wojskowych zawitał także na Warmię. Pamięć o tym wodzu, pomimo upływu dwustu lat, nie zaginęła a postać Napoleona przetrwała na Warmii w tradycji ustnej, oraz w  miejscach, w których cesarz odpoczywał  czy dowodził. Opisy serii skrytek i zagadki pozwolą przybliżyć postać Napoleona i jego kampanii.

Po fiasku planów inwazji na Anglię Napoleon skierował swoją Wielką Armię przeciwko wojskom trzeciej koalicji (Rosja, WielkaBrytania, Austria, Szwecja i Królestwo Neapolu). Najpierw pokonał 15 października 1805 roku w bitwie pod Ulm wojska austriackiego generała Macka, które broniły północnego podejścia do Wiednia. Stolica Austrii została zajęta, a wojska napoleońskie skierowały się na północny wschód, aby zmierzyć się z połączonymi w Ołomuńcu wojskami austriacko-rosyjskimi. Do spotkania doszło pod Austerlitz (Slavkov u Brna) na Morawach. Stosunek sił przed bitwą był niekorzystny dla Francuzów: 71,5 tys. żołnierzy wobec 92 tys. żołnierzy połączonej armii austriacko-rosyjskiej, dowodzonej przez Kutuzowa. Bitwa rozpoczęła się 2 grudnia około 7.00 rano atakiem sił austriacko-rosyjskich na prawe, rozmyślnie osłabione przez Napoleona skrzydło francuskie, zajmujące pozycje w pobliżu wsi Telnice i Sokolnice. Idący pospiesznym marszem od strony Wiednia w kierunku tego odcinka frontu marszałek Louis Davout miał do dyspozycji 9 tys. żołnierzy przeciw 27 tys. przeciwnika, mimo to utrzymał pozycję i powstrzymał ataki. Kutuzow, chcąc rozbić centrum Francuzów, rzucił do walki dalsze korpusy, które przez położone w centrum Wzgórza Prackie atakowały w kierunku linii francuskich, jednak ze względu na utrzymującą się w dolinach mgłę nie mogły dostrzec wojsk francuskich.

Wykorzystując związanie wielkich sił nieprzyjaciela przez Davouta, około 9.00 Napoleon rzucił do ataku na Wzgórza Prackie dwie dywizje korpusu Soulta, które po dwugodzinnej walce zmusiły przeciwnika do pośpiesznego odwrotu, odcinając jego kolumny walczące z francuskim prawym skrzydłem. Zgrupowanie austriacko-rosyjskie zostało przecięte na pół i car Aleksander I, chcąc ratować sytuację, polecił Kutuzowowi rzucić do walki najlepsze oddziały: gwardyjski pułk Preobrażeński i Siemionowski oraz kawalerię pod dowództwem księcia Konstantego Pawłowicza Romanowa. Kawaleria rosyjska z impetem uderzyła na Francuzów, roznosząc dwa pułki piechoty, lecz Napoleon zażegnał niebezpieczeństwo, wysyłając przeciwko Rosjanom szwadrony mameluków gwardii cesarskiej i strzelców konnych pod dowództwem swego adiutanta, generała Rappa, który dając rozkaz do ataku, krzyknął: „Wiele pięknych pań zapłacze jutro w Petersburgu!”. Kontrszarża francuska zdziesiątkowała i zmusiła do panicznego odwrotu jazdę rosyjską, która zostawiła za sobą ponad 500 zabitych i 200 jeńców, a wśród nich księcia Repnina. Odcięte od swojego centrum lewe skrzydło sprzymierzonych całkowicie rozsypało się.   Wojska sprzymierzonych zaczęły w panice uciekać z pola bitwy we wszystkich możliwych kierunkach. Większość sił rosyjskich pokonanych przez francuskie prawe skrzydło wycofywała się w kierunku na Wiedeń przez pokryte lodem stawy. Pod ogniem francuskiej artylerii lód załamał się, pociągając pod wodę ludzi i działa. Nie wiadomo dokładnie, ile dział i ludzi Rosjanie stracili w tym miejscu, według różnych źródeł od 38 do 100 dział i od 200 do 2 tys. żołnierzy. W związku z tym, że Napoleon pominął ten incydent w swym biuletynie, niższe liczby mogą być bliższe prawdy

Armia austriacko-rosyjska odnotowała około 16 tys. zabitych i rannych oraz 11,5 tys. wziętych do niewoli, stracono 176 armat. Napoleon, przy stracie około 9 tys. zabitych, rannych i wziętych do niewoli, triumfował, a jego zwycięstwo historycy wojskowości określili jako drugie, po Kannach Hannibala, arcydzieło taktyczne w historii wojen4 grudnia cesarz austriacki Franciszek II Habsburg poprosił o rozejm. Podpisany 26 grudnia 1805 roku traktat pokojowy w Preszburgu (obecnie Bratysława) zakończył wojnę z trzecią koalicją antyfrancuską, a politycznym jego skutkiem był późniejszy rozpad Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Określenie bitwa trzech cesarzy nie jest do końca prawidłowe, ponieważ na polu bitwy był tylko Napoleon Bonaparte i car Aleksander I.

Odpowiedź podstaw do wzoru :

N 53° 50. X

E 020° 22.Y

C – Pistukiszki          – X-353    Y- 566