Zasiedlanie

Po przywróceniu ziem zachodnich do macierzy zaczęli do Białego Kościoła napływać pierwsi Polacy. Byli to: Mieczysław Sitacz, który przez dłuższy czas był komendantem miejscowej Milicji, Kazimierz Szymczak, pierwszy sołtys Białego Kościoła i administrator miejscowego majątku Stefan Chrzanowski. Reprezentanci przybyli do Białego Kościoła to w przeważającej części Polac z Tarnopola, Lwowa, Trembowli iKomarna. Na terenie powiatu strzelińskiego znajdowała się także ludność narodowości czeskiej. Ludzie ci żyli na ziemi strzelińskiej w izolacji, zachowując własny język, zwyczaje, religię. Miejscowości, w których skupiała się ta ludność to Dębniki, Kuropatnik, a głównie Gościęcice, gdzie w wyniku starań i pomocy uzyskanej ze strony władz, zorganizowano w szkole podstawowej nauczanie z językiem czeskim.

Jeden z pionierów, mieszkaniec wsi Biały Kościół, Kazimierz Szymczak, tak relacjonuje sytuację: „[…] Przyjechałem jako jeden z pierwszych osadników. Rodzin polskich zamieszkiwało tu niewiele ze względu na to, że sama wieś nie jest największa. Obok porządnych ludzi, przybyłych ze szczerymi zamiarami osiedlania się, przywędrowali również oszuści i złodzieje. Jako sołtys często musiałem występować przeciw szabrownikom […]„.

Pochodzenie mieszkańców

Sporą grupę ludności Białego Kościoła stanowią przesiedleńcy z centralnych byłych województw: łódzkiego i kieleckiego. Ludność ta potrafiła szybciej dostosować się do nowych warunków, pozostając do chwili obecnej. Większość rodzin przybyłych z okolic Komarna, Trembowli i Lwowa z czasem opuściła wieś Biały Kościół ze względu na małe możliwości gospodarowania, osiedlając się w pobliskich wioskach, takich jak Nowolesie i Kazanów, gdzie istniała możliwość objęcia gospodarstw.

Zabudowa

Zabudowana miejscowości pochodzi w większości z przełomu XIX i XX w. Wiele z budynków poddano modernizacji w okresie międzywojennym oraz po 1945 r. Zachowały się pozostałości dziewiętnastowiecznych układów zagrodniczych, uformowanych dwu- i czworo- bocznie z podwórzem pośrodku.

• 1765 – 2 kamienice, 9 zagajników, 1 chałupnik, 2 rzemieślników.
• 1783 – 18 domów, 92 mieszkańców, 2 kmieci.
• 1845 – 30 domów, 229 mieszkańców, 7 rzemieślników, 1 kramarz, szkoła, młyn, kamieniołom.
• 1885 – Dworzec kolejowy, poczta, kopalnia granitu.
• 1898 – Budynek aresztu.
• 1906 – Fabtyka cementu.
• 1932 – Dziedziczne sołectwo.

Budynek przy Leśnej 12 zalicza się do najstarszych w całej miejscowości. Niestety bardzo ciężko o dodatkowe informacje. Dodatkową ciekawostką jest granitowa kolumna znajdująca się przed wejściem. 

O skrzynce:
Ze względów bezpieczeństwa keszyk znalazł swój domek kawałek za prezentowanym budynkiem. Szukaj zwalonego drzewa.