Historia Sanktuarium w Łagiewnikach

    Pierwszą drewnianą kaplicę pod wezwaniem świętego Antoniego zbudowano w Łagiewnikach w roku 1676. Tę datę należy uważać za początek fundacji i nieformalnego przybycia tu Franciszkanów. Inicjatywa fundacji pochodzi od właściciela dóbr łagiewnickich Samuela Żeleskiego. Według tradycji skłoniły go do niej dwa motywy. Pierwszym była rada krewnego Kacpra Stokowskiego (spoczywającego pod łagiewnickim kościołem), który w 1675 roku zachęcił fundatora, zaniepokojonego pomorem bydła, aby zwrócił się o pomoc do św. Antoniego, zamiast szukać winnych rzucenia czarów. Kaplica była więc prawdopodobnie wotum dziękczynnym za otrzymaną łaskę. Drugim motywem było zjawienie się św. Antoniego cieśli Jerzemu, który w tym czasie budował dziedzicowi młyn. Wzmianki o ponaglaniu fundatora przez Świętego sugerują, że może zwlekał on z wypełnieniem obietnicy.

Wieści o zjawieniu się św. Antoniego i łaski otrzymane za jego przyczyną sprawiły, że miejsce to zaczęto nawiedzać. Samuel Żeleski sprowadził od Franciszkanów z Piotrkowa Trybunalskiego kapelana dla swego domu, spokrewnionego z rodziną, ojca Konstantego Plichtę, który zaczął obsługiwać kaplicę jako dworską. W dni świąteczne z jego posługi korzystali mieszkańcy okolicy, dość odleglej od kościoła parafialnego św. Katarzyny w Zgierzu. Oficjalną datą fundacji jest dzień 18 marca 1681 roku, kiedy to nuncjusz papieski O. Pallavicini ogłosił Łagiewniki miejscem cudownym (czyli sanktuarium), zatwierdził fundację S. Żeleskiego i uznał Franciszkanów jego prawnymi posiadaczami, wcielając je "po wieczne czasy" do polskiej prowincji.

Zaraz potem przystąpiono do budowy drewnianego kościoła i klasztoru. Kościół poświęcono 29 sierpnia 1683 roku pod tytułami: Trójcy Świętej, Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, św. Antoniego z Padwy i św. Jana Chrzciciela.

Pierwotną kaplicę przeniesiono w miejsce "nad stawem", gdzie w odległości około 800 metrów od kościoła znajduje się do dziś, na należącym do miasta terenie łagiewnickiego lasu. Ponieważ rozwinął się tu żywy kult św. Antoniego i Łagiewniki stawały się celem pielgrzymek, postanowiono wznieść kościół murowany. W 1701 roku położono kamień węgielny. Budowa trwała do 1723 roku. Dnia 16 maja 1726 roku arcybiskup gnieźnieński i prymas Królestwa Teodor Potocki konsekrował kościół pod jednym tytułem św. Antoniego Cudotwórcy. W latach 1733-1748 z ofiar pielgrzymów i dobrodziejów wzniesiono stojący także do dziś murowany klasztor. Drewno z dotychczasowego kościoła wykorzystano do pobudowania w okolicy kaplic: Przemienienia Pańskiego, Matki Bożej Anielskiej, świętego Walentego i świętego Rocha.

Podczas II wojny światowej Franciszkanie musieli opuścić klasztor. W lutym 1940 Niemcy urządzili w kościele magazyn, a nieco później w klasztorze warsztaty naprawy samochodów i czołgów. W 1941 roku rozebrano trzy drewniane kaplice: św. Walentego, Matki Bożej Anielskiej i domek bł. ojca Rafała, a w 1943 roku także kaplicę Przemienienia Pańskiego.

    Zaraz po zakończeniu wojny ukrywający się w okolicy współbracia zatroszczyli się o zajęcie klasztoru. W lutym 1945 roku przybył pierwszy powojenny przełożony ojciec Felicjan Szostak. W klasztorze umieszczono nowicjat w latach 1945-1954, później studium filozofii (1954-1969), a w roku 1978 erygowano franciszkańskie Wyższe Seminarium Duchowne, na potrzeby którego wzniesiono odrębny budynek (1981-1986).

http://www.lagiewniki.franciszkanie.pl/