Różan - miasteczko na północnym Mazowszu, ładnie położone nad Narwią. Dom dla cirka ebałt 3000 mieszkańców.

  T-34 - najlepszy czołg II Wojny Światowej. Oczywiście "najlepszy" w sensie "ten który tę wojnę wygrał". Bo wygrał.
Popularny Rudy 102, model T-34/85  (85 to od armaty kalibru 85 mm) jest ikoną techniki czołgowej, jak późniejszy T-72 czy obecnie amerykański M1A1 Abrams. Teraz Rude jeżdżą już tylko na planach filmowych i zlotach miłośników militariów. Za to stoją w co drugim mieście jako pomniki ku chwale.
I tak właśnie jest w Różanie. A dzieje jego są ciekawe...

  Czołg w Różanie stanął w 1978 roku. W opisie do projektu czytamy:
  "Pomnik ku czci bohaterów - uczestników walk z hitlerowskim najeźdźcą wojsk polskich w 1939 roku i Armii Radzieckiej w roku 1944 zainicjowany został przez społeczeństwo miasta Różana, celem oddania hołdu uczestnikom boju.
w roku 35 rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego społeczeństwo miasta i gminy w Różanie postanowiło ufundować pomnik dla przypomnienia tamtych dni i złożenia hołdu poległym w walkach i żyjącym uczestnikom bojów."

  Piękne. Tylko że nieprawdziwe.

  Dyspozycję wybudowania pomnika wydał wicewojewoda Błaszczak i KW PZPR. Gmina nie ufundowała pomnika jak zostało napisane wyżej, bo całość sfinansował wojewoda. Odsłonięcie pomnika to była wielka uroczystość. Zjechało wojsko z jednostki w Ciechanowie, bo stamtąd został sprowadzony czołg. Byli goście z ambasady radzieckiej i reprezentacja wojskowa z ZSRR i wszystkie najwyższe władze ówczesnego województwa ostrołęckiego. Słowem impreza z przytupem. Czołg oczywiście ustawiono z lufą skierowaną na zachód.

  W roku 1989 w naszym kraju wszystko się zmieniło, flagi zaczęły powiewać w drugą stronę i w efekcie w 1990 roku pomnik zmodyfikowano - wycięto sierp i młot z wiszącej za czołgiem gwiazdy.

  W międzyczasie Rudy sobie stał i robił się coraz bardziej rudy. Aż w 2008 roku został odnowiony wraz z placykiem wokoło i marmurowymi tablicami na obeliskach. Usunięto "krasnoarmiejską" gwiazdę oraz dwa miecze grunwaldzkie. Na ich miejscu zawisło godło Polski i herb Różana. Treść napisów na obeliskach nie uległa zmianie. To jednak nie skończyło kontrowersji związanych z pomnikiem. Niektórzy uważali, że czołg to hołd dla "okupacyjnej" władzy Rosjan, inni że tylko symbol ofiary żołnierksiej krwi przelanej za nasz kraj, w szczególności krwi zołnierzy 115 Pułku Piechoty 41 DP Armii Modlin, którzy bronili Różana we wrześniu 1939 roku. Sam czołg został ładnie odmalowany najpierw na czerwono (farba antykorozyjna) a potem na zielono. Wpadnijcie, zobaczcie sami, zapraszam.

  Kesz jest w jak to mówią "miejscu przypałowym", więc podejmowanie kesza polecam bardzo sprytnym nindżom, i to najlepiej w nocy. Bezksiężycowej ;)

  Dodatkowe linki:

Różan

T-34/85

Obrona Różana w 1939