Kaplica i cmentarz polskich żołnierzy

14 sierpnia 1920 roku, w zwycięskim boju pod Ossowem, zginęło kilkuset żołnierzy ochotników, w tym studentów i gimnazjalistów z warszawskich szkół. Zostali oni złożeni w tutejszych zbiorowych grobach.

Na miejsce pochówku wybrano kawałek łąki za rzeką na terenie poligonu wojskowego założonego tu przez władze carskie w 1888 r.

Już we wrześniu 1920 roku ustawiono wśród mogił duży drewniany krzyż. W sierpniu 1924 roku odsłonięto pomnik z wyrytymi 69 nazwiskami poległych, których udało się wówczas zidentyfikować.

W skład cmentarza wchodzi osiem zbiorowych mogił i jedna pojedyncza oraz obelisk z napisem:

Z inicjatywy Jana Zaorskiego, ojca poległego pod Ossowem ochotnika, w 1928 roku otoczono cmentarz poległych murem ceglanym, oraz wzniesiono kaplicę pod wezwaniem Matki Boskiej Zwycięskiej według projektu prof. Brunona Zborowskiego. W okresie międzywojennym na cmentarzu odbywały się uroczystości organizowane w każdą rocznicę ,,Cudu nad Wisłą”. Od września 1939 roku podczas okupacji niemieckiej i przez cały okres PRL-u teren wokół cmentarza był niedostępny, most na rzece został rozebrany.

Władze komunistyczne nie pozwalały, aby Polacy czcili w jakiejkolwiek formie pamięć tych, którzy w 1920 r. obronili Polskę przed komunizmem. Mimo tych zakazów niektórzy mieszkańcy wsi, a szczególnie ministranci i uczniowie z parafii Św. Trójcy w Kobyłce, inspirowani przez kapłanów, przez wiele lat potajemnie dbali o groby. Ustawiali brzozowe krzyże, zapalali znicze na mogiłach bohaterów boju pod Ossowem. Wieloletnie starania proboszcza z Kobyłki prałata Kazimierza Konowrockiego wymusiły zgodę władz na odprawienie mszy św. w kaplicy cmentarnej. Pierwsza po 40 latach mszę św. odprawił w dniu 24 września 1978 roku ks. biskup Jerzy Modzelewski. W sierpniu 1992 roku w uroczystościach w kaplicy w Ossowie brały udział najwyższe władze Rzeczypospolitej z prezydentem Lechem Wałęsą na czele. W sierpniu 1999 roku przy cmentarzu poległych odsłonięto pomnik gen. Józefa Hallera. Staraniem proboszcza z Kobyłki ks. prałata Jana Andrzejewskiego przy współpracy z samorządem powiatu wołomińskiego wykonano w 2000 roku place i drogi prowadzące do Sanktuarium Ossowskiego a w roku 2006 został wzniesiony przy kaplicy pomnik Ojca Świętego Jana Pawła II.

Decyzją Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, gen. Stanisław Nałęcz Komornicki 15 sierpnia 2005 roku umieścił symbol Krzyża Virtuti Militari na pomniku poległych pochowanych na cmentarzu Ossowskim

Krzyż oporu

Według relacji świadków krzyż ten upamiętnia najdalej wysunięte miejsce, do którego dotarli bolszewicy. Można przyjąć, że to miejsce symboliczne, w którym być może odwróciła się karta historii w 18. decydującej bitwie w dziejach świata, jak o Bitwie Warszawskiej pisał lord Edgar Vincent d’Abernon (1857 - 1941), brytyjski polityk i pisarz. Ówczesny ambasador brytyjski w Berlinie ujął to następującymi słowami: Gdyby Karol Młot nie powstrzymał inwazji Saracenów, zwyciężając w bitwie pod Tours, w szkołach Oxfordu uczono by dziś interpretacji Koranu, a uczniowie dowodziliby obrzezanemu ludowi świętości i prawdy objawienia Mahometa. Gdyby Piłsudskiemu i Weygandowi nie udało się powstrzymać triumfalnego pochodu Armii Czerwonej w wyniku bitwy pod Warszawą, nastąpiłby nie tylko niebezpieczny zwrot w dziejach chrześcijaństwa, ale zostałoby zagrożone samo istnienie zachodniej cywilizacji. Bitwa pod Tours uratowała naszych przodków przed jarzmem Koranu; jest rzeczą prawdopodobną, że bitwa pod Warszawą uratowała Europę Środkową, a także część Europy Zachodniej przed o wiele groźniejszym niebezpieczeństwem, fanatyczną tyranią sowiecką.

 Krzyż poległych

Upamiętnia miejsce przy rozwidleniu dróg, na które po boju z 13/14 sierpnia 1920 r. znoszono po bitwie ciała Poległych. Polacy stracili ok. 600 żołnierzy i oficerów. Około 100 zginęło na polu chwały, ale wielu odniosło rany, część trafiła do niewoli lub została uznana za zaginionych. – W Ossowie i na jego polach zobaczyłem widok żałosny i nie do opisania. Ochotnicy pomagali rannym kolegom, zbierali się przy zabitych. Nastąpiło u nich pewnego rodzaju odprężenie nerwowe, które graniczyło z utratą dyscypliny wojskowej. Nic w tym dziwnego. Była to przecież pierwsza ich bitwa, a dla niejednego pierwszy widok rannych i zabitych. Byli to ich koledzy i przyjaciele. Przyznaję, że i ja takiego pola bitwy nie oglądałem. (…) Ludność wsi zaczęła wychodzić z ukrycia. Prosiłem o pomoc przy zbieraniu ciężko rannych i zabitych. Pomagano bardzo chętnie – te słowa możemy przeczytać w wydanych w Londynie w 1964 roku wspomnieniach dowódcy 1. kompanii I batalionu 236. pułku piechoty ochotniczej, podporucznika Mieczysława Słowikowskiego, zatytułowanych Bój w obronie Warszawy i śmierć ks. I. Skorupki. Wspomnienia historyczne z wojny 1920 roku. Oficjalny spis rozpoznanych poległych w boju pod Ossowem obejmuje 70 nazwisk, a w tej liczbie co najmniej ośmiu uczniów w wieku zaledwie 16 - 17 lat...

żródło: www.ossów1920.pl

O keszu:

Kordy nie wskazują miejsca ukrycia. Aby odnaleźć skrzynkę, musisz odwiedzić wspomniane w opisie miejsca i odszukać informację, które pozwolą Ci obliczyć koordynaty kesza.

Krzyż oporu:

- ilość liter w trzecim od dołu słowie na okrągłej tabliczce to E

- ilość "drewnianych" cyfr na krzyżu to B

Krzyż poległych:

- różnica drugiej i pierwszej cyfry na tablicy koło krzyża to A

- suma cyfr z roku wydania wspomnień to C

Cmentarz poległych

- tablica przed cmentarzem: miesiąc, w którym odbyła się pierwsza od 40 lat msza to D

- wiek Kazimierza Pawłowskiego minus wiek Kosińskiego Jana to F

Współrzędne do obliczenia: N52 AB.(C+A) (D/F) (F-A) E21 A (D-E). (B-E) (F+C) (E-C)

Edycja: Aktualna forma skrzynki, sposób jej ukrycia oraz zawartość to zasługa kolegi Erykradek, za co z tego miejsca pięknie mu dziękuję.