Willa Teodora Milscha

Budynek w stylu neorenesansowym powstał w 1882 roku według projektu Edwarda Kreuzberga. Willę zbudowano na zamówienie łódzkiego fabrykanta Teodora Milscha. Bryła budynku jest rozczłonkowana, częścią obiektu jest trzykondygnacyjna wieża. Charakterystyczne dla willi są: boniowana elewacja, liczne gzymsy, otwory okienne podzielone przez półkolumienki z kapitelem jońskim. Po bokach od strony ogrodu znajdują się rzeźbione, drewniane werandy.

Teodor Milsch był założycielem trzeciego w Łodzi (po browarach braci Gehlig i rodziny Anstadtów) browaru przemysłowego. Browar powstał w 1878 roku przy drugorzędnej piaszczystej drodze, biegnącej z centrum miasta do lasu miejskiego, pod numerem 53. Wtedy też ulica przy browarze uzyskała przydomek Milsza (od nazwiska fabrykanta) i nazwa ta – już jako urzędowa – funkcjonowała do 1923 roku, gdy patronem ulicy został Mikołaj Kopernik. Obok browaru stworzono pierwszy w Łodzi „ogród rozrywkowy” oferujący klientom różnego typu plenerowe rozrywki. Na jego terenie znajdował się ogród spacerowy, staw z łódkami, drewniane altany i muszla koncertowa, a także piętrowy budynek restauracji nazywany „Leśniczówką” (Waldschloesschen), który powstał około 1880 roku. „Leśniczówka” posiadała salę taneczną oraz dobudowane później (1895) bufet i kuchnię[6]. Właściciele ogrodu urządzali występy artystyczne, koncerty orkiestr, loterie. W „Leśniczówce” organizowano zabawy, imprezy taneczne. Miejsce to zostało opisane przez Władysława Reymonta w Ziemi obiecanej. Po rewolucji 1905 budynek był wykorzystywany przez związki zawodowe, a po ich rozwiązaniu przez władze rosyjskie jako obiekt mieszkalny. W 1920 roku zakwaterowano w nim uciekinierów z tych obszarów Polski, które zostały zajęte przez wojska bolszewickie. „Leśniczówkę” rozebrano w latach 30. XX wieku.

W pobliżu browaru rodzina Milschów wybudowała swoją rodzinną siedzibę. Willa Milschów w 1908 roku stała się własnością Cechu Rzeźników i Wędliniarzy i przeszła generalny remont. Cech ten utracił prawa do willi w okresie PRL, gdy budynek został upaństwowiony. Mieścił się w nim m.in. dom kultury (klub „Karolek”), stołówka zakładów Harnama Rena-Kord, mających siedzibę przy ul. Łąkowej (w budynku zakładu jest obecnie hotel), oraz restauracje (najpierw „Kometa”, później „Kaprys”). W latach 80. XX wieku cech odzyskał obiekt. Pomieszczenia w willi są podnajmowane, również na cele restauracyjne (pub, restauracja).

15 czerwca 2012 roku w willi otworzono pierwsze w Polsce Muzeum Sztuki Iluzji.

17 grudnia 1982 roku willa została wpisana do rejestru zabytków.