Należą do najładniej i najjaskrawiej upierzonych europejskich ptaków. Obie płci są podobnej wielkości. Najbardziej charakterystyczną cechą jest karminowoczerwona "twarz" (maska), kontrastująca z czarnym wierzchem głowy i pręgą za uszami (zausznicami) oraz z białymi policzkami. Upierzenie na grzbiecie kasztanowobrązowe, boki głowy (policzki), podgardle, pierś biała z niewyraźną brązową przepaską, brzuch i kuper białe. Rozwidlony ogon czarny, skrzydła również czarne z szeroką żółtą pręgą. Szczygły mają żółtobiałe dzioby, ciemniejsze na końcach. Tęczówki oczu, podobnie jak nogi, są brązowe. Młode ptaki brązowoszare z ciemniejszymi, nieregularnymi podłużnymi prążkami, jedynie skrzydła podobnie jak u dorosłych czarne z żółtym pasem. Nie występuje też u nich charakterystyczny rysunek na głowie, choć widać już kombinację żółto-czarno-białej barwy na skrzydłach. Pod względem rozmiaru jest mniejszy od wróbla i ma rozwidlony ogon.
Różnica między płciami w ubarwieniu jest trudna do zauważenia w terenie. U samca czerwona maska nad okiem dotyka i czasami przekracza oko, pod skrzydłem czarne ubarwienie. U samicy maska kończy się w połowie głowy i jest koloru ciemnopomarańczowego, głowa jest bardziej okrągła niż u samca, a pod skrzydłem kolor jest brunatny do szaro-zielonego. Pewne określenie płci zapewnia jednak dopiero obserwacja ptaka trzymanego w ręku.
W czasie lotu szczygły od innych gatunków ptaków łatwo odróżnić po ubarwieniu skrzydeł, głowy i ogona. Ze względu na ubarwienie, ruchliwość i śpiew szczygły chętnie hodowano w klatkach, ale obecnie w większości krajów są pod ochroną.
Nie jest to ptak bardzo płochliwy. Często można go zobaczyć jak przelatuje z miejsca na miejsce, zatrzymując się na różnych drzewach, krzewach i roślinach zielnych. Szczygieł lata szybko i falistym torem.
Samiec śpiewa świergotliwie na wzniesionych stanowiskach dość przyjemną dla ludzkiego ucha melodię - miękkie, kilkakrotnie powtarzane wabiące tony, które przeplatają trele i świergot. Jednocześnie zwykle wykonuje żwawe ruchy całym ciałem. W powietrzu ptaki przywołują się charakterystycznym wabieniem "didlit szczyglik szczygelit" lub "cit wit", którego nie można pomylić z żadnym innym gatunkiem.
Wszelkie zadrzewienia typu parkowego. Lęgnie się na obrzeżach lasów, często sady, polany, aleje, kępy drzew, nadrzeczne łęgi i ogrody. Najchętniej zasiedla tereny uprawne, gdzie pola i sady przeplatają się z widnymi lasami. Unikają zwartych kompleksów leśnych. Poza sezonem lęgowym żerują jednak na terenach otwartych, gdzie mogą znaleźć rośliny produkujące nasiona. W czasie lęgów trzymają się przeważnie koron drzew.
Śpiewanie zaczynają, w zależności od pogody, w lutym lub marcu. Tworzą monogamiczne pary.
Na końcu długiej, bocznej gałęzi drzewa liściastego daleko od pnia lub w gęstwinie, wyjątkowo sosny, na wysokości od 3 do 6 m. Jest misternie uwite z gałązek, traw, mchu, korzonków spojonych pajęczynami i wysłane puchem oraz włosiem. Mają kształt grubościennej czarki. Ptaki dobrze je ukrywają.
2-3 lęgi od połowy kwietnia do początków lipca. Składa 4-6 różnobiegunowych niebieskawych jaj, o wyraźnie zaostrzonym wąskim biegunie, o średnich wymiarach 17x13 mm. Występuje na nich brązowawe nakrapianie, liczniejsze na tępym końcu.
Tylko samica wysiaduje jaja przez okres 13–14 dni. W tym czasie samiec ją karmi. Pisklęta, rzekome gniazdowniki, wylatują z gniazda po 13–15 dniach karmienia.
Głównie nasiona chwastów, ale również wiosną i latem drobne owady (szczególnie mszyce, drobne chrzaszcze, gąsienice i nasiona drzew. Zaobserwowano, że zjada nasiona przynajmniej 152 gatunków roślin, a wiosną również pąki drzew.
Na terenie Polski gatunek ten jest objety scisła ochroną. Ze względu jednak na liczność krajowych populacji nie wykonuje się wobec tego ptaka specjalnych zabiegów ochronnych.
Skrzynka na kordach do podjęcia użyj narzędzia które znajdziesz w okolicy gwarantuje iż jest ich tam sporo....