Kurjer Warszawski, 4 lutego1915

W drugiej połowie grudnia 1914 roku Niemcy forsują Rawkę pod Bolimowem i w ciężkich walkach zdobywają duży przyczółek na jej prawym brzegu, zbliżając się także do Woli Szydłowieckiej, jednak zostali zatrzymani przed głównymi pozycjami obronnymi Rosjan i front przebiegał na zachód od wsi.

31 stycznia 1915 rozpoczyna się trwająca sześć dni bitwa na całym prawobrzeżnym przyczółku. Rano przez kilka godzin artyleria niemiecka ostrzeliwuje okopy rosyjskie, wystrzelono też dużą ilość pocisków z bromkiem ksylitu (gaz łzawiący), prawdopodobnie też użyto pocisków z dianizyną (powodującą kichanie). Niemcy zdobywają majątek z browarem w Woli Szydłowieckiej, zachodnią część wsi, również w lesie posuwają się nieco do przodu. Po trzech dniach ściągnięte przez Rosjan jednostki kontratakują, jednak Niemcom udaje się utrzymać pozycje we wsi (linia frontu w tym miejscu bez większych zmian będzie stała do połowy lipca).

Cztery miesiące później, rankiem 31 maja rozpoczyna się atak gazowy z użyciem chloru, gaz jest wypuszczany z butli umieszczonych na większej części frontu na prawym brzegu Rawki, także w Woli Szydłowieckiej i w lesie pod wsią. Chmura gazu pchana silnym wiatrem, przeszła jednak nad pierwszą linią okopów i opadła dopiero na kolejne. Natarcie niemieckie zostało odparte, mimo że gaz spowodował u Rosjan duże straty. Jeszcze trzeci atak chlorem przeprowadzono w pobliżu, jednak linia ataku 6 /7 lipca znajdowała się na północ od wsi, między Wolą Szydłowiecką a Huminem. Rosjanie opuścili okopy w połowie lipca, odwrót był spowodowany był klęskami na innych odcinkach frontu wschodniego.

Szukając skrzynki odwiedzisz dwa cmentarze w lesie na południe od wsi. Po obu został tylko zarys - niewysoki, prostokątny kopiec otoczy rowem. Pierwszy cmentarz znajdował się po stronie rosyjskiej, kilkaset metrów od frontu, mógł więc powstać jesz ze w czasie walk, ale równie dobrze później. Drugi jest zlokalizowany na linii frontu, lub tuż za nim (po stronie niemieckiej), powstał więc zapewne po odwrocie Rosjan, podczas porządkowania pobojowiska.

Edit: W czasie badań archeologicznych odkryto kolejny cmentarz w pobliżu (waypoint naprzeciwko gajówki Modrzew) między etapem 1, a wiaduktem nad autostradą. Te trzy są potwierdzone i zostały wpisane do ewidencji gminnej, ale takich cmentarzy może tu być więcej.

Edit 2: z powodu usunięcia słupa przy cmentarzu, przenoszę 1 etap do nowo postawionej  tablicy Przydrożnych Lekcji Historii,  ulokowanej między dwoma cmentarzami (cmentarze można obejrzeć kierując się dodatkowymi waypointami).

Etap 1 (wirtualny) - tablica ścieżki edukacyjno-historycznej, znajdź odpowiedź na następujące pytania

AB - numer Syberyjskiego Pułku Strzelców w którym walczył A. Kuzniecow cytowany na tablicy

CD - numer Syberyjskiego Pułku Strzelców (akapit pod zdjęciem cmentarza)

EFG - numer Pułku Piechoty (akapit pod zdjęciem cmentarza)

Etap 2 - N 52° 04.DBE'   E20° 13.GCA'

współrzędne wskażą na róg cmentarza, idź dalej na azymut DE0 stopni FE0 metrów. Obróć się w prawo o 90° i  idź jeszcze EE metrów.