Krypta Trzech Wielkich Mistrzów Krzyżackich znajduje się w Katedrze św. Jana Ewangelisty w Kwidzynie. Prace archeologiczne rozpoczęto w kwidzyńskiej katedrze w 2007 roku z inicjatywy Bogumiła Wiśniewskiego, mgr archeologii, pracownika Urzędu Miejskiego w Kwidzynie oraz proboszcza ks. Ignacego Najmowicza. Badania nadzorował dr Antoni Pawłowski. W badania zaangażowane było także pismo „Odkrywca” oraz stowarzyszenie „Perkun”. Celem poszukiwań było odnalezienie miejsca pochówku błogosławionej Doroty z Mątowów, zamiast niej archeolodzy odkryli m.in. kryptę z trzema trumnami.
Odkrycie tajemnic kryjących się pod posadzką prezbiterium Bogumił Wiśniewski opisuje w ten sposób:
"W wykopie III/07 pod warstwą spiaszczonej próchnicy i gruzu ceglanego, na głębokości ok. 40 cm poniżej legarów drewnianej podłogi, natrafiono na koronę dwóch krypt. Krypta północna w partii górnej miała pierwotnie wybudowaną kolebkę sklepienną, druga krypta południowa - nie miała sklepienia i była pusta. Krypta północna, jak już wspomniano, zawierała trzy pochówki. Miała ok. 3,25 m długości i ok. 1,3 m szerokości. Komora została wybudowana niestarannie, co świadczy o pośpiechu wykonywania pracy przez murarzy (W. Orseln został zamordowany). Pierwotne wejście do krypty znajdowało się najprawdopodobniej od strony korpusu katedry w części zachodniej. Partie ścian i posadzki we wnętrzu krypty północnej zostały wykonane z cegieł palcówek. Pierwotna wysokość krypty wynosiła w strzałce łuku ok. 1,8 m, a przy oporze sklepienia ok. 1,2 m. Odkryte trumny wykonane były z obciosanych toporem dranic sosnowych. Szczyty były łączone ze ścianami bocznymi na wpusty i kołki drewniane.
Wieko pierwszej trumny zapadło się do środka z powodu naporu cegieł spadających z kolebki krypty. W trumnie znajdowała się zapinka brązowa, a także fragmenty tkanin. W wnętrzu brakowało czaszki, którą później odnaleziono na posadzce krypty. Po wyeksplorowaniu pierwszego pochówku, tzw. nad trumną północną - przystąpiono do otwarcia pozostałych trumien, które były zlokalizowane po stronie północnej oraz południowej krypty. Dwie dolne trumny również zostały uszkodzone przez napór cegieł ze sklepienia krypty. Ich wieka jak w poprzedniej były zapadnięte do środka. Dwa odkryte szkielety były prawie kompletne. Przy szkielecie w trumnie północnej w okolicach klatki piersiowej, odsłonięto bardzo dużą ilość fragmentów tkanin jedwabnych. I co ciekawe, trumna była odwrócona dnem do góry. Wieko trumny spoczywało na posadzce krypty, natomiast dno trumny stanowiło podstawę pochówku nad trumną północną. W pozostałym pochówku po stronie południowej krypty, w obrębie bioder i klatki piersiowej, zachowały się liczne fragmenty tkanin, tasiemek oraz dwie brązowe sprzączki do spięcia szat i fragmenty skórzanego obuwia.
Po stronie południowej prezbiterium Katedry, odkryto piec giserski, wykonany z kamieni polnych do przekuwania kęsów żużla żelaznego, pochodzący najprawdopodobniej sprzed budowy obecnego kościoła. Korona pieca bezpośrednio wchodzi pod fundament prezbiterium, tworząc wspólnie z innymi otoczakami ławę fundamentową.
W 2007 roku odkryto również pochówki biskupie. Szkielety nie były kompletne. W dwóch przypadkach szczątki biskupów były pochowane wtórnie. Świadczą o tym małe skrzyneczki drewniane, w których znalazły się kości. Dwa pozostałe pochówki były pozbawione trumien, jedynie jeden z nich spoczywał na desce drewnianej. Precyzyjne badania wykazały, że spoczywają w nich szczątki trzech wielkich mistrzów Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, ściśle związanych z historią Pomorza: Wernera von Orseln, Ludolfa Koeniga von Wattzau i Henryka von Plauen. To jedyne na świecie odnalezione szczątki wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego."
Trzy lata później odnalezioną kryptę przykryto przezroczystą taflą i wstawiono do niej trzy wykonane współcześnie, stylizowane trumny. W nich można obejrzeć leżące manekiny przedstawiające trzech wielkich mistrzów: Wernera von Orseln, który pełnił funkcję wielkiego mistrza w latach 1324-1330, Ludolfa Koenig wielkiego mistrza w latach 1342-1345 oraz Heinricha von Plauen wielkiego mistrza w latach 1410-1413. Figury mają na sobie repliki strojów w jakich pochowano mistrzów. Obok trumien umieszczono skrzyneczki ze szczątkami zakonników. Jednak nie ma pewności czy odkryte szczątki są rzeczywiście tymi, za które się je uważa. Rekonstrukcja niejako kłóci się z regułą zakonną, która zakazywała pochówku w bogatych strojach z jedwabiu i w trumnach (np. Statuty Dietricha von Altenburga). Chowano ich na deskach w skromnych wełnianych koszulach. Krypta mistrzów krzyżackich została udostępniona zwiedzającym 31 lipca 2010r. Na otwarcie zaproszony został dr Bruno Platter, wielki mistrz Zakonu Niemieckiego, który podarował olbrzymi paschał zdobiony herbem zakonu i herbową sentencją: IN SUAVITATE SPIRITUS ( W duchu łagodności).
Kryptą Wielkich Mistrzów opiekuje się Kwidzyńskie Centrum Kultury.
SKRZYNKA:
Skrzynka jest ukryta w Krypcie Wielkich Mistrzów. Znajdują się w niej certyfikaty dla znalazców i fanty.
Jednak przed podjęciem czeka Cię prosty quiz, po rozwiązaniu którego uzyskasz 4 cyfrowy kod ułatwiający Ci podjęcie skrzynki. Pamiętaj o kolejności cyferek!
CYFRA NR 1 - ilość postaci znajdujących się na mozaice nad południowym wejściem do katedry.
CYFRA NR 2 - pośród polichromii (fresków) w nawie północnej wnętrza Katedry możemy oglądać bardzo charakterystyczny dla gotyku moralizatorski motyw - Panien Mądrych i Panien Głupich. Ile jest tych, którym zabrakło oliwy?
CYFRA NR 3 - ile zapinek znajduje się w gablocie we wnętrzu Krypty Wielkich Mistrzów?
CYFRA NR 4 - szukaj specjalnie oznaczonej cyfry w sklepie z pamiątkami - TABULARIUM, który znajduje się w bliskiej okolicy wejścia do Krypty Wielkich Mistrzów.
WEJŚCIE DO KRYPTY WIELKICH MISTRZÓW, W KTÓREJ ZNAJDUJE SIĘ SKRZYNKA JEST BEZPŁATNE PO UPRZEDNIM POINFORMOWANIU WTAJEMNICZONYCH PRACOWNIKÓW "TABULARIUM" O CHĘCI PODJĘCIA SKRZYNKI!!!
Możliwość wejścia do Krypty w godzinach:
PONIEDZIAŁEK - NIEDZIELA 09.00-17.00
CENNIK (DOTYCZY TYLKO CHĘTNYCH NA ZWIEDZANIE Z PRZEWODNIKIEM):
5,00 zł - Krypta + Kaplica Bł. Doroty (tzw. trasa mała),
10,00 zł - Krypta + Katedra (tzw. trasa pełna) bilet normalny,
6,00 zł - trasa pełna, bilet ulgowy.
Bilety do zakupienia w sklepie TABULARIUM (na lewo od wejścia do Krypty Wielkich Mistrzów).