Grabiny Zameczek

Więcej moich zdjęć z ostatnich wizyt można obejrzeć TU

Historia miejscowości sięga XIII wieku, gdy w roku 1273 wieś objął w posiadanie zięć sołtysa Jana Wittensburga, Chrystian.  Rok 1347 przyniósł Grabinie znaczące dobrodziejstwo w postaci wykopanego kanału, który doprowadził wody rzeki Kłodawy do młyna na zamku. Wodę z Kłodawy przerzucono przez Motławę specjalnie skonstruowanym korytem z desek dębowych. Przeprowadzono w tym czasie liczne prace melioracyjne. Niebawem miejscowość stała się siedzibą wójtów. Niestety sielanka zakończyła się wraz z klęską zakonu na polach Grunwaldu. Dnia 2 lutego 1411r. Grabinę najechały wojska Jagiełły. Zamek zajęto i splądrowano. W owym czasie zabudowania osłaniał jedynie wysoki wał ziemny wzmocniony palisadą.
16 czerwca 1454r. król Polski Kazimierz Jagiellończyk nadaje wielki przywilej dla Gdańska, na mocy którego rozległe tereny komturii malborskiej przeszły we władanie Rady Miejskiej w Gdańsku. Obszar całych Żuław Steblewskich, którymi zarządzał wójt Grabiński, przypadły Gdańskowi. Po fali nieszczęść i powodzi w XVI wieku Grabiny postanowiła odbudować gdańska rodzina patrycjuszy Eberhard-Ferber.

Z roku około 1514-1518 pochodzi założenie ogrodowe. Po kolejnej wojnie polsko- krzyżackiej oraz powodzi z 1540 roku Grabiny przejął na 10 lat w dzierżawę inny patrycjusz gdański, Hans Feldstete. Nadając nowe renesansowe kształty budowli wzbudził powszechny zachwyt i uznanie. Niestety znaczny ubytek Grabinom przyniosła wojna Gdańska z Koroną. W roku 1576 Stefan Batory pozostawia zamek w Grabinie splądrowany i spalony. Ponownej odbudowy podjął się gdańszczanin Paweł Walter. Na ocalałych fundamentach zamku południowego prowadził odbudowę w latach 1578-1585.Postawiono tam dom dwukondygnacyjny zwany zamkiem. Ponadto wzniesiona została północna część skrzydła. Wykorzystano piwnice dawnego zamku, na których wzniesiono nowy budynek stojący prostopadle do pozostałych partii skrzydeł. Dom pełnił funkcję mieszkania dzierżawcy. Niestety w 1626 roku król Szwecji Gustaw II Adolf zajmuje tereny Żuław. W latach 1626-1628 król Szwecji kwateruje na zamku w Grabinie. Szwedzki odwrót nastąpił w 1630r.
Dla Grabin zakończyło się to kolejnymi grabieżami i zniszczeniami. Tego samego roku w trybie pilnym rozpoczęto odbudowę Grabin. Tym razem postanowił sprostać zadaniu nowy dzierżawca Gabriel Borkman, który zobowiązał się doprowadzić majątek do ponownego rozkwitu. Restytucja Grabin trwała przez wiele lat.
W II poł. XVII w. w skład zabudowań Grabińskiego zespołu zamkowego wchodziły:
- od strony zachodniej : dom dzierżawcy, spichlerz i browar - od strony północnej i wschodniej: kurnik, waga, stajnia, owczarnia i obora
- przy narożnej baszcie południowo - wschodniej: chlew
- wzdłuż południowego muru obronnego usytuowane były domy mieszkalne (między innymi karczmarza i dom zarządcy zwany Herren Haus lub Schloss ).
Oprócz tego znajdowała się tutaj studnia zamkowa, posiadająca daszek wsparty na czterech słupach, zwieńczony rzeźbioną w drewnie figurą Neptuna. Na dziedziniec wiodła murowana brama, zamykana drewnianymi wrotami, w obrębie dziedzińca usytuowana była dzwonnica, na zewnątrz wokół fosy ustawiony był parkan z bramą  - po jej wschodniej stronie.

Jednym z elementów, który zachował się do dzisiejszego dnia jest ceglana brama zdobiona herbem Gdańska. W 1770r. do Grabin wkroczył pruski generał. Zajął zamek, a jego gdańską obsadę uwięził w murach twierdzy. Upadek Rzeczypospolitej spowodował włączenie Grabiny do państwa pruskiego.
Wojna napoleońska z 1807r. przyniosła Grabinie kolejne spustoszenia i grabieże zamku. 

Z latami zamek restaurowano, przebudowywano, aż przybrał formę znaną sprzed 1945r.

Po 1945r. utworzono PGR (Państwowe Gospodarstwo Rolne ).W stajniach prowadzono hodowlę bydła mlecznego. Na terenie folwarku znajdował się dobrze wyposażony park maszynowy. W pomieszczeniach gospodarczych funkcjonowała kuźnia, obok niej znajdowała się Ochotnicza Straż Pożarna.

                                                                                                           http://grabinyzameczek.npx.pl/

 Miejsce odwiedzane przeze mnie wiele razy w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Bardzo urocze i ciekawe. Lubię tu po prostu przyjeżdżać.

Jedna z jesiennych wizyt w 2015 roku zaowocowała podjęciem decyzji o umieszczeniu tu skrzyneczki, właśnie w tych starych piwnicach z przepięknej cegły.

Współrzędne zaprowadzą Cię właśnie do wejścia do piwnic. 

Uważaj, pod nogi i na głowę i koniecznie miej latarkę, ponieważ leży tam dużo różnych przeszkód oraz cegły.

Dla pierwszych 4 szczęśliwych znalazców - oczywiście w nagrodę certyfikaty.

POWODZENIA!!!