Kościół pw. św. Jana Chrzciciela jest najstarszym zabytkiem w Siewierzu (powiat będziński) i jednym z najstarszych obiektów sakralnych w Polsce. Jako jeden z nielicznych w kraju posiada (za wyjątkiem sklepienia) autentyczne, XII-wieczne mury wykonane z dużych ciosów piaskowca.
Kościół położony jest na cmentarzu parafialnym parafii Rzymsko-Katolickiej św. Macieja Apostoła w Siewierzu (założonym na początku XIX w.), przy ul. Będzińskiej w pobliżu drogi tranzytowej relacji Katowice-Warszawa. Pod względem geograficznym, świątynia usytuowana jest na niewielkim wzniesieniu w pobliżu Czarnej Przemszy.
Kościół ten jest świadectwem i pamiątką po przedkolacyjnym Siewierzu. Wzniesiono go w 1 połowie XII w. prawdopodobnie z fundacji możnowładcy śląskiego Piotra Włosta Dunina († 1153 r.) herbu Łabędź, palatyna Bolesława Krzywoustego († 1138 r.). We wczesnym średniowieczu świątynia spełniała funkcję kościoła grodowego. Przypuszcza się, że wokół budowli znajdowała się osada targowa poświadczona w źródłach z XII w. W 1223 r. w siewierskim kościółku odbył się synod biskupów polskich, w którym uczestniczyli m.in. opaci klasztorów benedyktyńskich w Tyńcu, Łysej Górze i Mogilnie, biskup wrocławski Tomasz i archidiakon opolski Reginald. Kościół stracił na znaczeniu w 2 połowie XIII w., kiedy to po nadaniu osadzie praw miejskich przez księcia opolskiego Władysława († 1401 r.), znalazł się ok. 2 km na południe poza granicami nowopowstałego miasta, a funkcję kościoła parafialnego przejął kościół pw. św. Macieja Apostoła.
Świątynia należy do grupy jednoprzestrzennych kościołów emporowych wznoszonych w okresie od 2 poł. XI w do 2 poł. XII w. Zbudowano ją z kamienia ciosanego na planie prostokąta z półkolistą absydą. Rzut budowli odpowiada najstarszym planom stosowanym w kościołach krajów słowiańskich . Podobnie rozplanowane są kościoły w Gieczu, Lublinie, Kotłowie czy Kościelcu. Do wnętrza świątyni prowadzi skromny portal.
Kościół restaurowano w 1639 r. (m.in. odchylone mury podparto szkarpami), 1696 r. i 1813 r. Podczas remontu w 1696 r. podwyższono szczyty, wzniesiono barokową wieżyczkę i dostawiono do frontu kruchtę. W takiej formie kościół przetrwał do 1945 r. Prace konserwatorskie przeprowadzone w latach 1947-1956 według projektu inż. Zygmunta Gawlika przywróciły świątyni romański wygląd. Wówczas też zrekonstruowano zniszczone sklepienie. W 1993 r. przeprowadzono rekonstrukcję dachu kościoła dzięki dotacji z Funduszu Kościelnego i środkom wyłożonym przez samorząd Miasta Siewierza. W latach 50. XX w. podczas prac remontowych w absydzie, po zdjęciu tynku, natrafiono na ślady malowideł romańskich, gotyckich i barokowych. Polichromie były w złym stanie. Dzięki pracom ratowniczym i konserwatorskim udało się je zabezpieczyć. Obecnie są słabo widoczne i wymagają pilnych prac konserwatorskich.
Kościół jest nieczynny, jednakże każdego roku w dniach św. Jana Chrzciciela i na Zaduszki (2 listopada) odprawiane są tu msze święte.