Historia Chrzanowa nierozerwalnie zwiazana jest z historią Pierwszej Fabryki Lokomotyw w Polsce "FABLOK". W niej to właśnie produkowane były parowozy typu RYŚ.
"Pierwowzorem parowozów Ryś były niemieckie przemysłowe parowozy wąskotorowe Riesa, konstrukcji zakładów Henschel, przeznaczone do poruszania się po torze o szerokości 600 mm, których 57 sztuk (inne dane: 100) zbudowano w zakładach Fablok w Chrzanowie na zlecenie niemieckie w latach 1940-1941. (podczas okupacji Polski zakłady Fablok zostały włączone w skład koncernu Henschel). Po II wojnie światowej od 1946 roku zakłady w Chrzanowie wznowiły produkcję tych lokomotyw na potrzeby polskiego przemysłu pod spolszczoną fonetycznie nazwą Ryś. Opracowano wówczas także wersje na inne szerokości toru, od 750 do 785 mm. Między innymi, na tor 750 mm zbudowano ok. 40 parowozów.
5 lokomotyw z kotłem nowszej wersji, na tor szerokości 600 mm, służyło na PKP pod oznaczeniem T49.
Niewielką liczbę lokomotyw, w nieco zmienionych wersjach, wyeksportowano. Pierwszym powojennym zamówieniem zagranicznym na polskie lokomotywy był kontrakt w 1947 roku na 10 lokomotyw Ryś dla Jugoslawii (tor 760 mm, miały one doczepny tender dwuosiowy i były przystosowane do opalania niskokalorycznym lignitem). W 1950 niewielką partię lokomotyw sprzedano do Rumunii (tor 750 mm). Polskim rozwinięciem parowozu Ryś i jego następcą, zbliżonym konstrukcyjnie, lecz powiększonym o trzecią oś napędną, był parowózLas.
W Polsce zachowało się 6 lokomotyw na tor 750 mm, 3 na tor 600 mm i 2 na tor 785 mm, lecz żadna nie jest czynna (zachowało się także 5 nieczynnych lokomotyw Riesa, w tym dwie produkcji Fabloku). Lokomotywy Ryś, sprzedane tam w latach 1976–1981, jeżdżą natomiast jeszcze w Niemczech (T49–115) i Szwecjii (T49–111)." (za www.wikipedia.pl)
Chrzanowski RYŚ z numerem 1713 powstał w 1946 r. w chrzanowskiej fabryce . Pracował m.in. w cukrowniach Mątwy i Kruszwica. Od 2004 roku "odpoczywa" pełniąc jednocześnie funkcję pomnika.
Osoby poruszające się na wózku mogą (choć w mojej ocenie nie będzie to konieczne) potrzebować niewielkiej pomocy w podjęciu skrzynki.