"Białystok cierpiał i wciąż cierpi na brak prawdziwych legend. Wydawał się mało klimatyczny, więc pomyślałem, że im szybciej wymyślimy legendy, tym szybciej będzie tutaj klimatycznie. Przykładowo – krzywa wieża sama w sobie jest brzydka, bo wszystko co krzywe jest brzydkie. Natomiast kiedy dorobi się do tego legendę, fajną otoczkę, ta sama krzywa rzecz może stać się atrakcją. Doskonale zdają sobie z tego sprawę mieszkańcy Pizy." 

    Dlatego też z dumą prezentuję legendy pana Krzysztofa i mam nadzieję, że przysporzą one naszemu miastu coraz więcej fanów, turystów i wielbicieli. 

LEGENDA O BALU GEODETÓW

Dlia hieodietow¹ bal’², bal’, bal’

wyprawił gietman³ miły.

Paprosił jich da swoich sal’

dał jeść, pić ile siły.

Mlieko, kartofli, tłuste skwary,

piwo wliał chytrze w samowary.

I tak im każe: „Hieodety,

budu haworył⁴ wam ab hetym⁵:

szto⁶ fara, chram⁷, pałac, pięć szynków

jest’ u nas, nu a nie ma rynku!

Tak ja by prosił was w tej chwili,

żeb wy mnie rynek wytyczyli.

Zwykły, pa modzi⁸ kwadratowy.

Ja tam do miarki ni-mam hłowy.

A u was jest dokładne statki⁹.

tak że abmierzcie. Kaniec hadki!¹⁰”

Tu gietman podjął wziął puchara

a hieodiety wstali zara.

Ot teho czasu za gietmana

toastowali aż do rana.

Wyzwanie

A że fantazja jest’ at¹¹ piwa

rankiem Szuraski się adzywa:

„Ot, eta siedzi maja żona.

Czy hto wypije więc jak ona?

jak hto ten wygra pajedynek

haj¹² idzie palikować rynek.”

„Haj idzie!!!” rykli hieodiety.

A hto przestąpił da sztafiety?

No w rzeczy samej – Kosy Janek.

Więc dawaj piwo lać do szklanek.

Konkury

Na równo idzie i Szuraska.

Zebrane zaczynajo klaskać.

Wciąż piwo nioso sekundanty.

Jedne za Jankiem, drugie anty¹³,

trzymajo kciuki za żieńszczynu¹⁴.

Janek trzy razy pad od płynu:

na chłowu, plecy, znów na chłowu.

A jednak łon był tęższy z obu.

ja wygrał tak i wziun paliki,

tyczki, ałówek i rysiki.

Palikawał hadzinu czasu¹⁵,

wiernułsia¹⁶, nalił troszki kwasu

i każe: „Wsio glanc pastrajone¹⁷!

Dwa razy sprawdzał w każde strone!”

Pauchladałsia¹⁸ też Branicki

i wiszczy¹⁹: „Dawać mnie tu wszystkich!”

A wszystkie stale jeszcze pili.

Pasłał on straży w jednej chwili.

Pojmanie

„Chto palikował” krzyczo straże

„Haj się nie wstyda i pokaże”

Zara Szarejko ciągni Janka:

„Eta jeho palikowanka!”

A Janek też jest sztuka twarda,

każe: „Eta jest’ jawangarda!

Wszędy kwadratny²⁰ rynek bywa

a u nas jest rzecz łosobliwa –

trójkąta masz w miejsce kwadrata”

Lecz strażnik krzyczy: „Brać psubrata!”

Rychło zamknęli Janka w lochu,

posiedział tam dwadzieści roków.

Bo właśnie po rokach dwudziestu

przyjechał majstyr Luepoff z Triestu

i rzek, że rynek nie jest krzywy,

a w rzeczy samej łosobliwy.

Na ukoliczność²¹ tych uczynków

przezwano trzy pierzei rynku:

Szuraska zwi się południowa,

północna zowi siem Luepoffa.

Zachodnia zaś – Kosego Jana

jakość została zapomniana.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1 hieodietow - dla pewności objaśniamy, że idzie o geodetów – majstrów od pomiaru gruntów

2 znak apostroficzny wymawiaj jakoby zmiękczenie

3 gietman w kresowej mowie oznacza hetmana

4 budu haworył – będę mówił

5 „ab hetym” znaczy się to samo co „o tym”

6 szto trzeba rozumieć na podobieństwo słowa „że”.

7 chram - cerkiew

8 „pa modzi” oznacza tu „podług mody”

9 statki to nazwa na narzędzia

10 kaniec hadki – tyle miałem do powiedzenia.

11 at - nie trudno domyślić się, ale objaśnijmy, że to znaczy „od”

12 haj – tłumaczy się „niech”

13 anty – tu dla odmiany słowo z łacińskiej mowy oznaczające „przeciwko”

14 żieńczczyna – rosyjskie nazwanie kobiety

15 „hadzina czasu” to zwyczajnie godzina.

16 wiernułsia (s+i) znaczy, że wrócił.

17 wsio glanc pastrajone – Wszystko prawidłowo wykonane.

18 pauchladałsia – przyjrzał się, rozejrzał się, pooglądał

19 wiszczeć – tak w Białymstoku mówi się czasem o krzyczeniu.

20 kwadratny - oznacza kwadratowy

21 ukoliczność – dla bezpieczeństwa wyjaśnijmy - okoliczność

Skrzynka ukryta jest na terytorium rynku. Miejsce to jest chętnie odwiedzane przez wszelkiej maści tłumy, więc zalecam szczególną ostrożność.

EDIT: 12.09.12 - Reaktywacja, zmiana miejsca ukrycia skrzynki.

UWAGA: Na pierwszej stronie logbooka znajduje się kod potrzebny do podjęcia skrzynki multicache 'legendy białostockie'.