Stary Cmentarz Żydowski przy ulicy Hażlaskiej w Cieszynie jest jedną z dwóch (obokNowego Cmentarza Żydowskiego) izraelickich nekropolii w mieście i zarazem najstarszą z nich.
Grunt pod cmentarz został zakupiony w 1647 r. i od tego czasu należał do rodziny Singerów. W 1785 r. cmentarz przestał być własnością prywatną – został sprzedany gminie żydowskiej w Cieszynie. Ostatni pochówek na terenie cmentarza odbył się w 1928 r. W 1986 r. cmentarz został wpisany do rejestru zabytków. Cmentarz obecnie[1] należy do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej.
Do dziś[1] na terenie cmentarza zachowało się ponad 1500 nagrobków.
Początki cmentarza związane są z osobą Jakuba Singera – założyciela najstarszego żydowskiego rodu mieszkającego na stałe w Cieszynie. W 1631 zawarł on z księżną Elżbietą Lukrecją umowę o najem cieszyńskiego myta, a instrukcja księżnej z 23 kwietnia 1647 r. nadawała mu – jako książęcemu poborcy podatków – szerokie przywileje, takie jak swobodne wyznawanie religii mojżeszowej i zgoda na urządzenie cmentarza dla zmarłych rodziny Singera[2].
Jakub Singer zakupił w tym samym roku od mieszczanina Jana Krausa teren na tzw. "Winogradach", który stał się zalążkiem dzisiejszego cmentarza. Jakub Singer pochowany został na nim jako pierwszy; niestety jego nagrobek nie zachował się do czasów współczesnych. Po wydaniu przez Karola VI edyktu tolerancyjnego w 1713 nastąpił napływ ludności żydowskiej do miasta i w związku z tym na cmentarzu pochówki odbywały się znacznie częściej niż dawniej. W związku z brakiem miejsc grzebalnych Singerowie dokupili w 1715 r. fragment gruntu wraz z domem od Jana Fabera, a w 1723 r. kawałek pola od Zuzanny Berisch[3]. W uzyskanym budynku osadzono sługę, który opiekował się cmentarzem.
W czasach Marii Teresy cmentarz był już powszechnie używany przez żydów z Cieszyna i okolic. W 1768 r. Singerowie (Hirschel Singer i jego siostra Endel, wdowa po Jakubie Oppenheimie) znów powiększyli areał kirkutu poprzez wykup przylegającego ogrodu pofolwarcznego. Utrzymywali oni w tym okresie grabarza, a za pochówek pobierali wysokie opłaty, choć 20 biednych żydów rocznie grzebali na własny rachunek z dodaniem przyodziewku[4].
http://www.sztetl.org.pl/?a=showCity&action=viewtable&cat_id=12&city_id=483&id=1851
http://pl.wikipedia.org/wiki/Stary_Cmentarz_Żydowski_w_Cieszynie
Polecam odwiedzenie drugiego cmentarza, który znajduje się nieopodal. Skrzynka zmieniła miejsce po wcześniejszym niezbyt przyjemnym potraktowaniu. Bardzo proszę o jej dobre maskowanie.
Mogą przydać się rękawiczki, szczególnie w czasie deszczu.
(Kordy prowadzą na sam cmentarz, dalej kierujcie się intuicyjnie i po spoilerze)
f
- Całkowity dystans: 3164 km