Javascript in your browser is switched off, or you are using an old browser (IE6, IE7, IE8), which is no longer supported. This site will not work properly, or its functions will be significantly reduced (you will not have access to most of the functionality). We recommend using the latest browsers. (FireFox, Chrome, Opera)
Szlakami walk oddziału partyzanckiego AK-WiN mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory” 1943–1956
Podczas II wojny światowej, a także w pierwszych latach powojennych, żołnierze dowodzeni przez cichociemnego mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zaporę” tworzyli najliczniejsze i najaktywniejsze oddziały partyzanckie walczące na terenie południowo-zachodniej Lubelszczyzny. Do 1947 r. formacje te wyróżniały się dużą ideowością, dyscypliną, dobrym wyszkoleniem, karnością i przede wszystkim skutecznością. Przeprowadziły setki akcji zbrojnych przeciwko okupantowi niemieckiemu, jak i reżimowi komunistycznemu. Hieronim Dekutowski na początku okupacji niemieckiej przedostał się do Francji, a następnie Wielkiej Brytanii, gdzie odbył przeszkolenie dywersyjne i jako cichociemny został zrzucony do Polski w 1943 r. Stał się świetnym organizatorem i partyzantem. Zasłynął jako obrońca mieszkańców Zamojszczyzny przed represjami niemieckimi, a później, jako dowódca Oddziału Dyspozycyjnego Kedywu AK Lublin, wzbudzał lęk i podziw wśród wrogów. Po wkroczeniu Sowietów podjął dalszą walkę o niepodległość. Stał się jednym z najsłynniejszych dowódców antykomunistycznej partyzantki, najbardziej poszukiwanym przez formacje NKWD i UB żołnierzem Lubelszczyzny. We wrześniu 1947 r. mjr „Zapora” został podstępnie aresztowany i po długim, brutalnym śledztwie zamordowany 7 marca 1949 r. Wieloletnia działalność mjr. „Zapory” i jego podkomendnych (walczących również po śmierci dowódcy), zróżnicowana podległość organizacyjna (AK–DSZ–WiN), liczebność i skomplikowana struktura zgrupowania oraz rozległy obszar działań sprawiły, że miejsca pamięci na szlakach walk i męczeństwa „Zaporczyków” rozsiane są po całej ziemi lubelskiej, a nawet poza jej granicami. Nasz kolejny przewodnik historyczno–turystyczny poprowadzi Was po trzech współczesnych powiatach: lubelskim oraz położonych na zachód – opolskim i kraśnickim. Wędrówkę ograniczono więc do terenów, na których działał trzon zgrupowania z komendantem na czele, a jedynym wyjątkiem jest rejon Piaski–Fajsławice w powiecie krasnostawskim, gdzie walczył podległy „Zaporze” oddział Antoniego Kopaczewskiego „Lwa”.