GÓRKA WOSKRESIEŃSKA

Pochodzenie nazwy tego miejsca wiązać należy z istniejącą tu w przeszłości cerkwią prawosławną pw. Zmartwychwstania Pańskiego (Woskriesienia Chrysta).
Nie jest znana dokładna data jej powstania. Świątynia istniała już w 1560 r., kiedy to jej proboszczem był duchowny o imieniu Dziemieniczy (zapewne Damian). W tym okresie w Mielniku jednocześnie funkcjonowały dwie świątynie prawosławne (druga, dedykowana Narodzeniu Najświętszej Marıı Panny. znajdowała się w miejscu obecnej cerkwi pod tym samym wezwaniem). W następstwie unii brzeskiej z 1596 r. zostały one w kolejnych latach zamienione na greckokatolickie. Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego jako unicka wzmiankowana jest w roku 1646. Wtedy to w dniu 20 października, król Władysław IV Waza potwierdził jej przywileje. Na ich mocy, mieszczanie mielniccy mieli co roku z kazdej włóki (liczyła ona 17-18 ha) dawać na rzecz świątyni po jednej kopie zyta ozimego i jarego. Takımı samymi świadczeniami obłożono także mieszkańców wsi Borsuki, Serpelice, Horoszkowa Wola i Klepaczew (wszystkie po drugiej stronie Bugu w ob woj. mazowieckim). Od wezwania cerkwi, nazwę wzięła nie tylko opisywana górka, ale równiez zaczynająca się przy wzgórzu świątynnym ulica, Woskrzesieńska biegnąca na północny-zachód w kierunku rynku miejskiego, a przy cerkwi łącząca się z traktem wiodącym do tzw miasta na Krzywczycach" (ob, południowo-wschodnia część Mielnika zwana Przedmiesciem). Ten ważny szlak dzielił się następnie na
dwie drogi, z których jedna prowadziła do Wysokiego Litewskiego, a druga do Brześcia. Przebieg ul. Woskrzesieńskiej pokrywa się z obecną ul. Bugową. Jeden z opisów świątyni pochodzi z roku 1726 (zachowano oryginalną pisownię): Cerkiew drewniana,
leszcze niestara Nagurze niczym niegrodzona. Dach na niey z tarcic (czyli desek ciętych, innych niz darte zwane dranicami-G. S) bez kopuły i bez krzyża. Dzwonnica nowa (...) wystawiona stąd jeszcze niepokryta. (W tym babińcu powierzchnią posadzki nigdzie (...) nie masz. Drzwi do cerkwi na trzech zawiasach z zaszczepką łańcuchową z Zamkiem wiszącym (...)". Dalej następuje opis wyposażenia świątyni, dzięki czemu wiadomo, że znajdowały się w niej m. in. obrazy przedstawiające Ducha Świętego oraz oczywiście Zmartwychwstanie Pańskie. Ponadto był tam równiez lichtarz zelazni wiszący z świecznikami w obręczy Na dzwonnicy zaś znajdowało się dzwonów (...) miernych trzy
Parafia Zmartwychwstania Pańskiego obejmowała swym zasięgiem wschodnią część Mielnika oraz miejscowości położone na prawym brzegu Bugu: Mętna. Sutno, Wajków Adamowo (ob wszystkie wgm. Mielnik).
Cerkiew funkcjonowała do XIX w. Spadek jej znaczenia wiązać należy głównie z zaborami które spowodowały zmiany w sieci parafialnej. Miejscowości znajdujące się na lewym brzegu rzeki, wcześniej wchodzące w skład ziemi mielnickiej i uposażenia obu cerkwi, znalazły się w zaborze austriackim. Mielnik zaš w latach 1795-1807 z pozostałym terytorium zagarniętym w wyniku III zaboru, wszedł w skład utworzonych Prus Nowowschodnich. Po zawarciu przez Napoleona i cara Aleksandra I traktatu pokojowego w Tylży w 1807 roku, Mielnik wraz z całym tzw. obwodem białostockim został bezpośrednio wcielany do imperium rosyjskiego. Ponadto, na początku lat dwudziestych XIX stulecia wzniesiono tez dużą, murowaną świątynię pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny (nadal wykorzystywaną). W związku z tym znaczenie cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego zmalało jeszcze bardziej. Spadek liczby parafian obecność nowej cerkwi spowodował, że w roku 1878 budynek nieużywanej świątyni przeniesiono na św. Górę Grabarkę, gdzie jej elementy posłużyły do wzniesienia nowej cerkwi, rozbudowanej po 1947. To ona doszczętnie spłonęła po podpaleniu w roku 1990.

Polecana literatura:
1) Dorota Michaluk, Mielnik Stolica Ziemi mietnickiej na Podlastu (do korica XVI wieku), Mielnia 1999.
w diecezji
2) Dorota Michaluk, Ziemia mielnicka województwa podlaskiego w XVI-XVII wieku. Osadnictwa, własność zienska i podziały kościelne, Toruń 2002 ) Chełmski Konsystorz Greckokatolicki, Seria 5: Wizytacje i inwentarze z lat 1715-1873, Protokoły wizytacyjne i wizytacja generalna cerkwi 3
Grzegorz Śnieżko

O keszu: 

Pojemnik PET pod drzewem ze spojlera